بررسي روغن قابل استخراج از ميوه بلوط ايراني (Quercus brantii Lindl.) در جنگلهاي استان چهارمحال و بختياري

بلوط ايراني (Quercus brantii Lindl.) يكي از گونه هاي ارزشمند بوم سازگان جنگلي كشور و از مهمترين و فراوانترين گونه هاي درختي موجود در جنگل هاي زاگرس است.اين پژوهش با هدف آگاهي از ارزش تغذيه­ اي روغن استخراج شده از ميوه اين گونه و امكان توليد آن، در استان چهارمحال و بختياري انجام شد. براي اين منظور در منطقه جنگلي به وسعت 10000 هكتار تعداد 68 قطعه نمونه 10 آري انتخاب و مشخصه­ هاي كمي پايه­ هاي بلوط ­ايراني يادداشت­ برداري شد. همچنين نمونه ميوه از تعداد 20 پايه در دو فرم پرورشي و طبقات قطري و تاجي مختلف تهيه شد. مقدار توليد ميوه با استفاده از معادلات آلومتريك و استخراج روغن با استفاده از دستگاه سوكسله انجام شد. نتايج استخراج روغن ميوه بلوط ايراني نشان داد كه مقدار متوسط روغن آن 8/56 درصد است. نتايج به دست آمده نشان مي­ دهد كه به طور متوسط از هر هكتار جنگل بلوط، 9/7 كيلوگرم روغن قابل بهره­ برداري است. تجزيه روغن موجود در اين ميوه بيانگر اين موضوع است كه ساختار اسيد چرب روغن بلوط ايراني به طور عمده حاوي اسيدهاي چرب معمول در روغن هاي گياهي است كه از آن جمله مي توان به انواع اسيدهاي چرب تك غيراشباع (به ويژه اسيد اولئيك)، چند غيراشباع (اسيد لينولئيك) و اشباع (اسيد پالميتيك) اشاره كرد. درمجموع مي ­توان اين روغن را در گروه روغن هاي اسيد اولئيك لينولئيك قرار داد. با توجه به ضروري بودن اسيد اولئيك و اسيد لينولئيك براي بدن انسان، اين روغن از ارزش تغذيه اي زيادي برخوردار است.