بررسي تاثير ورزش بر بهداشت روان سالمندان

Effects of Exercise on Mental Health of Elderly

مقدمه: سالمندان به علت بازنشستگي و كاهش منبع درآمد، بيش از ساير افراد جامعه در معرض مشكلات مالي و متعاقب آن مشكلات بهداشت روان مانند افسردگي و اضطراب هستند. ورزش سبب بهبود توانايي انعطاف‌پذيري و تحرك، بهبود عملكرد شناختي و بهبود سازگاري رواني و سازگاري عملكردي شده كه مي تواند سهم بسزايي بر كيفيت زندگي سالمندان داشته باشد. هدف: اين پژوهش به منظورتعيين تاثير ورزش بر بهداشت روان سالمندان استان گلستان صورت گرفت. روش كار: در اين مطالعه نيمه تجربي طرح سالامون 48 نفر سالمند مراجعه كننده به مراكز روزانه سالمندان استان گلستان در سال 1390 به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي به دو گروه كنترل و آزمون تقسيم شدند. سپس هر گروه خود به دو گروه كنترل و مداخله يك و دو 12 نفره تقسيم شدند؛ به طوري كه براي كنترل عوامل مداخله‌گر قبل از شروع پژوهش، از گروه كنترل و مداخله 1 پيش آزمون گرفته شد، در حالي كه به گروه كنترل و مداخله 2 هيچ آزموني داده نشد. هر دو گروه پرسشنامه هاي مشخصات دموگرافيك، بهداشت روان را تكميل نمودند. گروه مداخله به مدت 16 جلسه، هفته‌اي 4 بار طي جلسات 25- 15 دقيقه‌اي در طول روز نرمش و ورزش گروهي را تحت نظر پژوهشگر اجرا مي‌نمودند. ورزش با گرم كردن عضلات با حركات نرمشي طي 5 دقيقه شروع شده، سپس تمرينات ورزشي اجرا و در انتها براي خنك كردن عضلات دوباره همان حركات كششي نخستين انجام مي‌شد. نتايج توسط آمار توصيفي و استنباطي (آزمون آناليز واريانس دوطرفه) تجزيه و تحليل شدند. نتايج : ميانگين سني شركت‌كنندگان در اين پژوهش 5/7±71/76 سال بود و 32 درصد واحدهاي پژوهش زن و 68 درصد مرد بودند. 56 درصد متاهل و 36 درصد همسر فوت شده و 4 درصد مجرد بودند. نتيجه آزمون آناليز واريانس دوطرفه باكنترل اثر پيش آزمون در گروه كنترل و مداخله نشان دهنده وجود اختلاف معني‌داري بين ميانگين نمرات بهداشت روان (004/0P=) بود. طوري كه بيشترين ميزان بهداشت روان در گروه مداخله 1 با ميانگين و انحراف معيار 89/2±57/21 مشاهده شد. بحث و نتيجه گيري: فقدان فعاليت بدني (كه يكي از پديده‌هاي زندگي مدرن امروز است) باعث اتلاف و عدم استفاده از نيروهاي بالقوه اي مي شود كه براي حفظ تندرستي و آسايش در درون هر فرد سالخورده وجود دارد. ورزش سبب بهبود توانايي انعطاف پذيري و تحرك، بهبود عملكرد شناختي و بهبود سازگاري رواني و سازگاري عملكردي مي شود كه سهم بسزايي بر كيفيت زندگي سالمندان دارد كه نيل به آن با ساير درمان ها امكان پذير نمي باشد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه اجراي برنامه ورزشي منظم باعث افزايش بهداشت روان سالمندان در گروه آزمودني گرديده است. لذا پيشنهاد مي گردد كه برنامه هاي ورزشي منظم و مناسب براي سالمندان در كنار ديگر برنامه هاي مراقبتي آنان گنجانده شود. همچنين به نظر مي رسد كه طول مدت و نوع فعاليت در سالمندان بايد بر حسب توانايي آن ها تعيين شده و بهتر است كه فعاليت هاي مفرح تري همچون پياده روي ها و ورزش هاي جمعي در مكان هاي باز در برنامه مراقبتي آنان در سراي سالمندان گنجانده شود.

Introduction: Elders due to retirement and reduction in income, more than other community members face financial difficulties and subsequently mental health problems such as depression and distress. Exercise can improve flexibility and mobility capabilities, cognitive function and improve mental compatibility and consistency of performance contributing to the quality of life of the aged people. Objective: This study aimed to determine the effect of exercise on mental health of elderly in Golestan Province. Method: In this Quasi experimental study with Salamon design, 48 elderly referring to daily centers in Golestan province in 2011 were selected by convenience sampling method and randomly divided to control and test groups. Then each group were divided to 12-member in two intervention and control groups one and two; the intervention and control groups 1 took pre-test while the intervention and control groups 2 did not take any tests. Intervention groups did the 15- 25 minutes exercise for four weeks during 16 sessions under the supervision of researcher. Exercise started with muscle warm ups for five minutes and then exercise movements were done and finally to cool down muscles, stretching the muscles were performed again. Finally, both demographic questionnaire and Mental Health Checklist were completed. Data were analyzed using descriptive and inferential statistics (ANOVA bilateral). Results: The average age of participants in this study was 76.71± 7.5 years, 32% of subjects were female and 68% male. 56% were married and 36% of them lost their spouse and 4% were single. Controlling the effect of the two-way ANOVA test showed significant differences between the intervention and control groups in self-esteem and life satisfaction scores (p= 0.004). And most level of mental health was observed in first intervention group with mean 21.57±2.89. Conclusion: Lack of physical activity (which is a phenomena of modern life) caused waste and lack of potential force that exists in each elderly to protect health and well being. Exercise improves flexibility and mobility capabilities, cognitive function and psychological adjustment, compatibility performance which contributes to the quality of life that is not possible to achieve with other therapies. Results showed regular exercise program promoted the mental health of elderly in intervention group. Therefore it is suggested to include regular exercise program suitable for elderly along with other care programs. It also seems the duration and type of activity in the elderly should be determined based on their ability and more fun activities such as walking and outdoor exercises in nursing homes to be included in their care plan.