تحليل فضايي عوامل موثر بر احساس امنيت شهروندان با استفاده GWR (مطالعه موردي: منطقه 2 تهران)

The Role of Spatial Factors on the Citizensʹʹ feeling of security (Case Study: Region 2, Tehran city)

احساس امنيت موضوعي است كه امروزه شاخص آرامش رواني جامعه محسوب مي شود و بنابراين داراي اهميت زيادي است. عوامل متعددي بر احساس امنيت شهروندان تاثيرگذار است. در اين ميان نقش عوامل كالبدي و فضايي در دهه‌هاي اخير بيشتر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر نيز با هدف سنجش و تحليل فضايي اين پديده در منطقه 2 تهران به اجرا درآمد. جامعه آماري اين تحقيق تمام افراد بزرگسال (بالاي 18 سال) منطقه مورد مطالعه مي‌باشد كه با استفاده از آماره كوكران حجم نمونه 196 نفر تعيين و نمونه با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌بندي با انتساب اپتيمم در نواحي منطقه انتخاب شد. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه‌ بود. متغير وابسته تحقيق، احساس امنيت مي‌باشد كه در پنج بُعد احساس امنيت اقتصادي، اجتماعي، جاني، مالي و ناموسي سنجش شد. متغيرهاي مستقل براساس مباني نظر و مطالعات انتخاب شدند و در سه گروه كلي خصوصيات فردي، محيطي و كالبدي با استفاده از سوالات بسته و نيمه باز و غالباً در طيف ليكرت سنجيده شد. روايي صوري پرسشنامه با كمك استادان و يك مرحله پيش‌آزمون مورد بررسي قرار گرفت. همچنين پايايي مقياس‌ رضايتمندي و احساس امنيت پرسشنامه با استفاده از آزمون كرونباخ آلفا ارزيابي و مورد تاييد قرار گرفت. به منظور ارتباط بين اطلاعات دريافتي و عامل جغرافيايي، موقعيت جغرافيايي هر پاسخگو در زمان گردآوري اطلاعات بر روي نقشه مشخص شد. همچنين به منظور پهنه‌بندي فضايي احساس امنيت از تكنيك ميان‌يابي كريجينگ (Kriging) و براي شناسايي عوامل موثر بر احساس امنيت از آزمون رگرسيون وزن‌دار جغرافيايي (GWR) استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد بهترين وضعيت احساس امنيت مربوط به بُعد احساس امنيت جاني با ميانگين 3.45، پس از آن احساس امنيت ناموسي و اقتصادي با ميانگين‌هاي به ترتيب 3.09 و 3.01 و درنهايت دو بُعد اجتماعي و مالي به ترتيب با ميانگين‌هاي 2.74 و 2.56 مي‌باشد. همچنين خروجي مدل رگرسيون وزن دار جغرافيايي نشان مي‌دهد مهمترين عوامل موثر بر متغير وابسته در منطقه مورد مطالعه تحصيلات، ميزان استفاده از راديو در هفته، رضايت از درآمد، كاربري بزرگراه، تراكم و رضايت از عملكرد پليس مي‌باشد.