ارايه مدل شبيه‌سازي خدمات پاراكلينيكي در بيمارستان حافظ شيراز و ارزيابي سناريوهاي كاهش زمان انتظار

The Simulation Model for Paraclinical Services in Hafez Hospital in Shiraz, Iran, and Evaluation of Scenarios to Reduce Waiting Time

چكيده مقدمه: صف، يكي از رايج‌ترين سيستم‌هاي پيچيده اجتماعي در زندگي انسان‌ها به شمار مي‌رود كه به طور اجتناب‌ناپذيري با حوزه فعاليت سازمان‌ها در ارتباط است. با توجه به خصوصيات سازمان‌هاي بهداشتي و درماني و نقش حساسي كه برنامه‌ريزي در چنين سازمان‌هايي بر عهده دارد، علم تحقيق در عمليات مي‌تواند كمك زيادي به اين امر نمايد. پژوهش حاضر با هدف شناسايي عوامل موثر بر افزايش زمان انتظار بيماران و كاهش آن به حدي كه كمترين اختلاف را با استاندارهاي زمان انتظار داشته باشد، انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش به صورت كاربردي و از دسته مطالعات مقطعي بود كه در تابستان سال 1393، در پاراكلينيك مركز درماني حافظ بر روي 2614 نفر از مراجعه كنندگان انجام گرفت. با ورود افراد به سيستم و ثبت كد بيمار، زمان ورود، زمان شروع به كار واحدها و زمان شروع و پايان خدمت‌دهي با كمك كاركنان و دو دستيار ثبت شد. با استفاده از تكنيك‌هاي صف و شبيه‌سازي، جريان بيمار مدل‌سازي و بهينه‌سازي گرديد. داده‌ها در نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. براي تعيين توابع توزيع احتمالي از Input Analyzer استفاده گرديد و با بهره‌گيري از نرم‌افزار Arena، سيستم درماني شبيه‌سازي شد. يافته‌ها: با ادامه روند فعلي، 30 درصد از مراجعان ديگر تمايلي به مراجعه مجدد به مركز را ندارند. به طور متوسط 83 درصد از مراجعه كنندگان بخش سونوگرافي و 58 درصد از مراجعه كنندگان بخش راديولوژي بيش از 30 دقيقه منتظر ويزيت از سوي پزشك معالج مي‌مانند كه اين امر با استانداردهاي مدت زمان انتظار اختلاف معني‌داري داشت و همچنين، بر خلاف بند 1-10 منشور بيماران ايران بود. با اجراي شبيه‌سازي و آزمايش 6 سناريو، «سناريوي تركيبي» مدت زمان انتظار دريافت اولين خدمت را براي مراجعه كنندگان سونوگرافي 04/75 دقيقه و براي مراجعه كنندگان راديولوژي 57/65 دقيقه كاهش داد. نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش نشان داد كه پياده كردن سناريوي پيشنهاد شده نسبت به مدل فعلي مركز درماني، موجب بهبود كيفيت خدمت‌رساني و كاهش زمان انتظار بيماران تا دريافت اولين خدمت خواهد شد. واژه هاي كليدي: شبيه‌سازي كامپيوتري؛ تيوري صف؛ خدمات بهداشتي درماني؛ بيمارستان‌ها

Abstract Introduction: The queue is one of the most complex social systems in which human lives are inevitably associated with the activities of organizations. Due to the characteristics of healthcare organizations and the critical role that planning plays in such organizations, research in this regard can be of great help. This paper was an attempt to demonstrate the role and use of the branches of the operations research discipline in healthcare centers. Methods: The current research was a cross-sectional study conducted on 2614 patients referred to the paraclinic ward of Hafez Hospital, Shiraz, Iran. In order to collect data, the patient code, time of arrival, work start time, serving start and end time were recorded with the help of staff and two assistants at the time of arrival of the patients. Then, modeling and optimization of patient flow were conducted using queues and simulation techniques. The data was analyzed using SPSS software and Input Analyzer Software and the system was simulated using Arena software. Results: The results showed that 30% of the patients no longer wished to be referred back to the center. The findings also revealed that there was a significant difference between the standard waiting time and the time spent in the hospital to recive a service. Among the 6 different scenarios, the mixed scenario reduced waiting time of the first service for sonography patients to 75.04 minutes and for radiology patients to 65.573 minutes. Conclusion: The results showed that the suggested model, in comparison to the current model of health centers, can improve the quality of services and reduce the duration of time patients must wait until receiving the first service . Keywords: Computer Simulation; Queuing Theory; Health Services; Hospitals