ارزيابي كيفيت سيستم‎هاي خدمات سلامت همراه

Quality Evaluation of Mobile Health Systems

مقدمه: با وجود اهميت فراوان ارزيابي جامع سيستم‎هاي سلامت ‎همراه به عنوان بخشي از خدمات نوين حوزه سلامت، بيشتر تحقيقات صورت گرفته بر ابعاد فني ارزيابي اين سيستم‎ها تمركز داشته‎ و ساير ابعاد را ناديده گرفته‌اند. هدف از انجام مطالعه حاضر، شناسايي و اولويت‎بندي ابعاد و شاخص‎هاي ارزيابي كيفيت خدمات سلامت ‎همراه با در نظر گرفتن تمامي وجوه كليدي مرتبط همچون ابعاد فني، اطلاعاتي و تعاملي بود. روش بررسي: اين تحقيق از نظر هدف، كاربردي و از نظر روش، توصيفي بود. براي جمع‎آوري داده‎ها از پرسش‎نامه استفاده شد كه روايي آن به تاييد خبرگان و استادان دانشگاه رسيد. جامعه آماري تحقيق شامل متخصصان و فعالان حوزه ارزيابي كيفيت خدمات سلامت با تاكيد بر سلامت ‎همراه با بيش از سه سال سابقه فعاليت در اين حوزه بود. با استفاده از روش نمونه‌گيري قضاوتي (غير احتمالي هدفدار)، نمونه آماري به حجم 28 نفر، تعيين و پرسش‎نامه‎ها ميان آن‎ها توزيع شد. روايي محتوا با نظر پانل خبرگان و پايايي آن با محاسبه نرخ ناسازگاري كمتر از 1/0 مورد تاييد قرار گرفت. داده‎هاي آماري با استفاده از روش مقايسه زوجي در نرم‎افزار Expert Choice تجزيه و تحليل گرديد. يافته‎ها: يافته‎هاي تحقيق نشان داد كه بعد كيفيت تعامل، بيشترين اهميت را در ميان ابعاد ارزيابي كيفيت سيستم‎هاي سلامت همراه داشت. همچنين، شاخص‎هاي محرمانگي، مشتري ‎محوري، پاسخگويي و خدمات پس ‎از فروش، ثمربخشي، ايمني و به‎ موقع بودن به ترتيب بيشترين اهميت را در ميان شاخص‎ها داشتند. نتيجه‎گيري: نبايد خدمات سلامت ‎همراه را در بستري جدا از خدمات ‎سلامت و تنها به عنوان يك نرم‎افزار و ابزار فن‌آوري اطلاعات مورد توجه قرار داد. موفقيت يك خدمت مبتني بر سلامت‎ همراه، در ابتدا وابسته به كيفيت شاخص‎هاي عمومي خدمات سلامت مانند محرمانگي، مشتري محوري و پاسخگويي است و سپس كيفيت شاخص‎هاي مربوط به سيستم نرم‎افزاري، مورد نظر قرار مي‎گيرد. از اين‎رو، در توسعه خدمات سلامت ‎همراه بايد گروه‌هاي مختلف ذي‎نفع حضور فعال داشته باشند تا همه ملاحظات به صورت جامع در نظر گرفته شود. واژه هاي كليدي:سلامت همراه؛ تحليل سلسله مراتبي؛ ارزيابي كيفيت

Abstract Introduction: Despite the great importance of comprehensive evaluation of mobile health services, as a part of novel health services, most researches have only focused on the evaluation of the technical aspects and have neglected other aspects of these services. The main objective of this study was the identification and prioritization of the indicators and dimensions of mobile health systems’ quality by considering all critical aspects including technical, information, and interactive dimensions. Methods: This applied and descriptive study was conducted through survey method. A questionnaire was used to collect data the validity of which was confirmed by academic experts. The statistical population of the study included experts of health services quality evaluation with emphasis on mobile health with more than 3 years of experience in this field. Using judgmental sampling (non- probability purposive sampling), 28 subjects were selected and questionnaires were distributed among them. The content validity of the scale was confirmed by experts and its reliability was approved through calculation of inconsistency rate for all pairwise comparison matrixes (less than 0.1). The collected data were analyzed using the analytic hierarchy process in Expert Choice Software. Results: The interaction quality dimension was the most important among the dimensions of quality assessment of mobile health services. In addition, the indicators of privacy, effectiveness, safety, real-time performance, accountability, after-sales service, and patient-centered services were respectively, the most important quality indicators. Conclusion: It is necessary to study mobile health services in the context of other health services and not just simply as software. The success of a mobile health system is based, first, on the quality of general health service indicators such as accountability, patient-centered services, and privacy, and then, on the quality of software system indicators. Therefore, it is necessary for all stakeholders to be involved in the process of designing a mobile health service in order to improve the chances of success. Keywords: Mobile Health; Analytic Hierarchy Process; Quality Evaluation