مطالعه تغييرات زماني برخي عناصر آب و هوايي در شمال شرق ايران (مطالعه موردي استان‌هاي خراسان شمالي و خراسان رضوي)

A study on temporal variation of weather parameters in North East of Iran (Case study on North khorasan and Razavi Khorasan provinces)

هدف اين پژوهش مطالعه تغيير برخي عناصر آب و هوايي در ناحيه شمال شرق ايران از حالت نرمال مي‌باشد. محاسبات و تحليل‌ها بر روي ميانگين دماي كمينه، بيشينه، بارش و رطوبت انجام شده است.  مقطع زماني مورد مطالعه در اين تحقيق يك دوره 20ساله است كه بين سال‌هاي 1986 تا 2005 واقع مي‌گردد و ايستگاه‌هاي مشهد، بجنورد، قوچان، سبزوار، سرخس و تربت حيدريه را شامل مي‌شود. ابتدا با استفاده از روش رتبه‌اي من كندال، تغييرات داده‌ها شناسايي شدند و سپس نوع آن كه روند يا نوسان بوده است مشخص گرديده است.  در تمام ايستگاه‌ها دماي كمينه و بيشينه روند معني‌دار افزايشي را نشان مي‌دهند. همچنين نتايج نشان مي‌دهد كه درصد تغييرات دما در فصل زمستان نسبت به ساير فصول بيشتر است كه اين مي‌تواند بتدريج سبب تغيير الگوي بارش و در نهايت تغيير الگوي جريان گردد و پيامدهايي را در مديريت منابع آب منطقه و كيفيت آن ايجاد نمايد. بارش و رطوبت روند مشخصي را از خود نشان نمي‌دهند و از روندها و نوسانات متنوعي در فصل‌هاي مختلف برخوردار مي‌باشند. با توجه به روند معني‌دار افزايش دما مي‌توان انتظار داشت كه در اين منطقه در صورت ادامه يافتن اين تغييرات، الگوي بارش و جريان تغيير كرده و شرايط حدي را تحت تأثير قرار دهد و  در نهايت موجب افزايش سيل‌ها و خشكسالي‌ها گردد.

In this paper we study on trend and variation in climatic parameters in North east of Iran. Calculation and analysis on rainfall and humidity on the average of minimum and maximum temperature parameters have been performed over the period of 1986 to 2005. The selected stations are Mashhad, Bojnourd, Quchan, Sabzevar, Sarakhs and Torbat Heydarie. The MannKendall has been used to illustrate trends of this parameters. Minimum and maximum temperatures at all stations show an increasing trend. This results show that the temperature has remarkable change in winter than other seasons. Therefore, this will effect on rainfall pattern which will lead gradually to change on flow pattern and ultimately impact on water resources management of region. Rainfall and humidity does not show a clear trend. The results show that if this trend persists, Extreme conditions maybe change and increased flooding and droughts in this region.