بررسي توان توليد و برداشت صمغ كتيرا بر اساس خصوصيات خاك در مراتع تيران و كرون (اصفهان)

Investigating Tragacanth Gum potential production and harvesting based on soil factors in Tiran and Karvan region (Isfahan)

اين مطالعه به منظور بررسي توان بوم شناختي توليد و تعيين مناسب ترين فواصل زماني برداشت صمغ كتيرا در گون سفيد بر اساس ويژگي هاي خاك در منطقه تيران و كرون (غرب اصفهان) انجام شد. تمام منطقه مطالعاتي داراي توپوگرافي يكسان و داراي 3 تيپ گياهي Scariolia orientalisAstragalus gossypinus ، Hordeum fragileAstragalus gossypinus و Cousinia bachtiaricaAstragalus gossypinusاست. بدين ترتيب در هر تيپ گياهي چهار ترانسكت200 متري با فاصله100 متر از همديگر و اريب نسبت به شيب عمومي و جانبي منطقه قرار داده شد. صمغ گون هاي موجود در امتداد ترانسكت ها بهره برداري و مقدار صمغ هر پايه گون با توجه به سن تقريبي و مرتبه برداشت (سال) ثبت گرديد. همچنين از ابتدا و انتهاي هر ترانسكت از دو عمق مختلف خاك، نمونه گيري انجام و مهم ترين خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك اندازه گيري شد. سپس مقدار صمغ توليدي پايه هاي گون با استفاده از نرم افزار StatPlus (2009) و اطلاعات مربوط به خاك سه تيپ گياهي نيز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه وتحليل قرار گرفتند. نتايج بررسي صمغ نشان داد كه پتانسيل توليد صمغ در پايه هاي گون در تيپ گياهي Sc. or As. go بيش از دو تيپ ديگر است. اين پايه ها پس از دو سال استراحت مي توانند مورد بهره برداري قرار گيرند كه عامل هاي عمق، ماده آلي، هدايت الكتريكي و پتاسيم خاك در اين تيپ بالاترين مقادير را داشت. اما پايه هاي موجود در تيپ گياهي Ho. fr As. go و Co.ba As.go براي توليد صمغ و بازسازي گياه به سه سال زمان لازم دارند، به همين ترتيب ميزان آهك و گچ در اين دو تيپ گياهي بالاترين مقادير را نشان داد.

The objective of the present study was to assess the ecological potential of Tragacanth Gum production and harvesting based on soil characteristics of Tiran and Karvan rangelands in Isfahan province. Scariolia orientalisAstragalus gossypinus, Hordeum fragileAstragalus gossypinus and Cousinia bachtiaricaAstragalus gossypinus vegetation types with relatively homogenious topography conditions were selected, and four transects with 100 meters distance were esatbished obliquely to the general and the lateral slope of the site in each vegetation type. The produced Tragacanth Gum from studied Astragalus individuals along the transects were measured based on their ages ad harvesting stages. Soil samples from two depths of soil surface were collected from the start and end point of each transect and their physical and chemical characteristics were measured. STAT Plus(2009) and SPSS software were used to analyze the data. According to the results, the potential of gum production in Sc. orAs. go vegetation type was more than the two other vegetation types. Soil depth, organic matter, electrical conductivity and soil potassium content in Sc. orAs. go vegetation type were also higher then the two other types. Tragacanth Gum can be harvested from the utilized species after a two years resting period. The estmiated required time for collecting Tragacanth from the utilized species in Ho. frAs. go and Co.baAs.go vegetation types was three years. Soil lime and gypsum content in these two vegetation types were more than Sc. orAs. go vegetation type.