اعتبار سنجي و تجزيه ارتباطي نشانگرهاي ريزماهواره مرتبط با تحمل به تنش خشكي و شوري در برنج هاي هوازي و ايراني تحت تنش اسمزي

پژوهش حاضر در راستاي اعتبارسنجي نشانگرهاي ريز ماهواره مرتبط با تحمل به تنش خشكي و شوري در برنج، در جمعيت طبيعي شامل برنج-هاي هوازي، ارقام خارجي و ايراني انجام شد. مواد گياهي در شرايط نرمال و همچنين دو سطح از تنش اسمزي ( 8- و 16- بار حاصل از مانيتول) با استفاده از آزمون هاي استاندارد جوانه زني از لحاظ 14 صفت ارزيابي شدند. ارزيابي ژنوتيپي با استفاده از 26 جفت نشانگر ريزماهواره بر روي 53 ژنوتيپ برنج انجام شد. نتايج حاصل از تجزيه ساختار نشان داد كه تعداد خوشه هايي كه پارامتر ΔK را به حداكثر خود مي رساند برابر 3 مي باشد. سپس تجزيه ارتباط با استفاده از ماتريس ساختار جمعيت و با مدل هاي آماري GLM و MLM انجام شد. دو مدل MLM در سطح 5%، به ترتيب 75 و 30 نشانگر براي صفات مورد مطالعه شناسايي كردند. نشانگرهاي RM11943، RM104، RM190،RM28166، RM231، RM510، RM270 ، RM19367 و RM431 به عنوان نشانگرهاي مرتبط با تحمل به تنش اسمزي با توجيه تغييرات مرتبط با چندين صفت جوانه زني شناسايي شدند. همچنين نشانگر RM270 با توجيه 4/40% از تغييرات شاخص بنيه بذر و نشانگر RM276 با توجيه 9/33% از تغييرات درصد آب بافت گياهچه و نشانگر RM523 با توجيه 6/40 و 7/30% از تغييرات ضريب سرعت جوانه زني در دو مدل، بيشترين ضريب تبيين را در شرايط تنش نسبت به ساير نشانگرها به خود اختصاص دادند كه مي-تواند دليلي بر تاييد ارتباط آنها با صفات جوانه زني در شرايط تنش اسمزي باشد. با توجه به نتايج كسب شده، در صورت تاييد نتايج در ساير زمينه هاي ژنتيكي مي توان از اين نشانگرها در برنامه هاي اصلاحي بهره-برداري نمود.