آينده‌بيني منازعه خاورميانه و تغيير در توازن قدرت منطقه‌اي ايران و تركيه

جمهوري اسلامي ايران و تركيه كه در منطقه مهم و راهبردي خاورميانه واقع شده‌اند، داراي پيشينه تاريخي قابل‌توجه و مشابهت‌هاي قابل‌تاملي هستند. از جمله اين‌كه هر دو كشور داراي تمدن‌هاي باستاني و امپراتوري‌هاي بسيار گسترده‌اي بوده و در طول تاريخِ خود، همواره داراي روابط پر فراز و نشيبي بوده‌اند كه گاه اين روابط، دوستانه و گاه با تعارض همراه بوده است. هردوكشور همواره خود را قدرتِ برتر منطقه پنداشته و در اين راستا در عين برقراري روابط حسنه، رقابت جدي نيز با هم داشته‌اند. پرسش اصلي اين مقاله اين است كه با توجه به اوضاع پيچيده خاورميانه، كه تغيير در توازن قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي و منطقه‌اي را محتمل مي‌سازد ، كدام يك از دو كشورِ مدعيِ قدرت منطقه اي، ايران و تركيه ، براي ايفاي نقش يك قدرت برتر منطقه‌اي داراي وزن بيش‌تر و در شرايط مناسب‌تري قرار خواهند داشت؟ نويسندگان، با استفاده از روش توصيفي- تحليلي، ضمن بررسي مولفه‌هاي قدرت منطقه‌اي، به مقايسه موقعيت قدرت منطقه‌اي ج.ا.ايران و تركيه پرداخته و استدلال كرده‌اند بر خلاف سال‌هاي اخير، تركيه جديداً با فاصله‌گرفتن از سياست «صفركردن مشكلات با همسايگان»، به ايجاد تنش با همسايگان خود همانند سوريه رو آورده و از همين رو، احتمال تشديد برخوردها و تعارض با ساير قدرت‌هاي منطقه‌اي در آينده نزديك براي اين كشور محتمل و قابل پيش‌بيني است. لذا، با توجه به احتمال تقويت بيش از پيش اين رويكرد و عدم تحقق اهداف آمريكا در منطقه به‌عنوان پشتيبان تركيه و احتمال مداخلات مستقيم ساير قدرت‌هاي منطقه‌اي از جمله روسيه در صحنه منازعه سوريه، در كنار افزايش جايگاه و نفوذ منطقه‌اي ايران، مقاله پيش‌بيني كرده ‌است كه در آينده نزديك، نقش‌آفريني تركيه به‌عنوان قدرت برتر منطقه‌اي، در مقام مقايسه با ايران، با چالش مواجه شده و در مسير تنزل قرار خواهد گرفت و در مقابل، قدرت منطقه‌اي ايران رو به فزوني خواهد‌گذاشت.