بررسي اثرات كاربرد كود نيتروژن و تلقيح با كودهاي بيولوژيك (آزوسپريلوم و ازتوباكتر) بر عملكرد، اجزاي عملكرد و روغن كلزاي بهاره در آذربايجان‌غربي

Study on the Effects of Inoculation with Biofirtilizers (Azotobacter and Azospirillum) and Nitrogen Application on Oil, Yield and Yield Components of Spring Canola in West Azerbaijan

به منظور بررسي اثر كاربرد كودهاي زيستي و نيتروژن بر عملكرد، اجزاي عملكرد و روغن كلزا، آزمايش مزرعه اي در ايستگاه تحقيقات كشاورزي دكتر نخجواني اروميه به صورت اسپليت پلات در قالب بلوك هاي كامل تصادفي در چهار تكرار بر روي كلزاي رقم بهاره هايولا 401 اجرا شد. فاكتور اصلي شامل سه سطح كود نيتروژن (صفر، 75 و 150 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار از منبع اوره) و فاكتور فرعي شامل چهار سطح كود بيولوژيك (تلقيح بذر با باكتري ازتوباكتر، تلقيح بذر با باكتري آزوسپريلوم، تلقيح بذر با باكتري ازتوباكتر و آزوسپريلوم و عدم تلقيح بذر با باكتري) بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس داده ها نشان داد كه تأثير تيمارهاي كود نيتروژن، تأثير تلقيح بذر با باكتري و هم چنين اثر متقابل آنها بر صفات مهم زراعي از جمله عملكرد دانه، شاخص برداشت، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و عملكرد روغن در سطح احتمال يك درصد اختلاف معني داري داشتند. تركيب كودي تلقيح بذر با ازتوباكتر و آزوسپريلوم و كود نيتروژن (150 كيلوگرم در هكتار)، بيشترين عملكرد دانه ( 3142.2 كيلوگرم در هكتار) را توليد كرد كه نسبت به تيمار شاهد يا عدم مصرف نيتروژن و عدم تلقيح بذر با باكتري 170.58درصد افزايش داشت. بيشترين ميزان عملكرد روغن نيز از تركيب كودي نيتروژن (150 كيلوگرم در هكتار) + تلفيح با ازتوباكتر و آزوسپريلوم با عملكرد 1334.55 كيلوگرم در هكتار حاصل شد، كه نسبت به تيمار شاهد 151.02 درصد افزايش داشت. با توجه به نتايج حاصله، كاربرد كودهاي زيستي ازتوباكتر و آزوسپريلوم توأم با كود شيميايي نيتروژنه مي تواند در افزايش عملكرد دانه و روغن كلزا مؤثر باشد.

In order to evaluate the effects of biofertilizers and nitrogen application on oil, yield and its components in spring rapeseed Var quot Hayola 401quot , a field experiment was carried out by a split plot design based on a randomized complete block design with 4 replications, in Agricultural Research Station ( Dr. Nakhjavani) of Urumia during 2007 2008. The main plot included of three levels of nitrogen (0, 75 and 150 kg N ha1 from urea source) and sub plot included four levels of biofertilizers (seed inoculation with azotobacter, seed inoculation with azosprillum, seed inoculaton with azotobacter and azosprillum and seed without inoculation as control). The analyses of variances showed that the effect of nitrogen, seed inoculation with bacteria and interaction between them on seed yield, harvest index, number of podslant, number of seedsod, and oil yield were significantly different at 1% probability level. Fertilizer combination of seed inoculation with azotobacter and azosprillum and nitrogen (150 kg/ha) showed the highest seed and oil yield (3142 and 1334 kg/ha, respectively). Using 150 kg/ha nitrogen fertilizer integrated with seed inoculation (azotobacter and azosprillum) increased seed and oil yield by 170.5% and 151.0%, respectively, compared to the control. According to the results, the application of Azotobacter and Azospirillum with nitrogen fertilizer can be effective in increasing grain and oil yield in rapeseed.