تأثير تراكم علف هرز كوشيا (Kochia indica) بر عملكرد و برخي ويژگي هاي فيزيولوژيك سورگوم تحت تنش شوري

Effect of Kochia (Kochia indica) Plant Density on Yield and Some Physiological Characteristics of Sorghum under Salinity Stress

اين آزمايش مزرعه اي در دو سال 1391 و 1392 به منظور تعيين تأثير شوري و تراكم علف هرز كوشيا بر ميزان عملكرد و برخي شاخص هاي فيزيولوژيك سورگوم (رقم سپيده) در ايستگاه تحقيقات شوري مركز ملي تحقيقات شوري يزد انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل سطوح شوري 2 (شاهد)، 6، 10 و 14 دسي زيمنس بر متر به عنوان عامل اصلي و تراكم هاي مختلف كوشيا، شامل صفر (سورگوم بدون علف هرز D0)، 80 (D1)، 60 (D2)و 40 (D3) سانتي متر فاصله بين دو بوته كوشيا بر روي رديف سورگوم، به عنوان عامل فرعي بود. نتايج نشان داد كه در هر سطح شوري با افزايش تراكم كوشيا، ميزان ماده خشك، شاخص سطح برگ و سرعت رشد محصول سورگوم كاهش يافت. عملكرد ماده خشك و شاخص سطح برگ سورگوم تا شوري 6 دسي زيمنس بر متر بيشتر تحت تأثير تراكم كوشيا در واحد سطح قرار گرفت. شاخص محتواي كلروفيل در تيمار آب شور 6، 10 و 14 دسي زيمنس بر متر به ترتيب به ميزان 23، 32 و 40 درصد كمتر از شاهد بود. با افزايش ميزان شوري دماي سايه انداز افزايش يافت. دماي سايه انداز در تيمار آب شور 14 دسي زيمنس بر متر به ميزان 13.6 درصد بيشتر از شاهد بود. بيشترين ميزان دماي سايه انداز گياه در تيمار سورگوم بدون علف هرز مشاهده شد. بنابراين جهت دست يابي به عملكرد مطلوب در سورگوم ضرورت دارد هم شوري و هم علف هرز كوشيا كنترل گردند.

This study was carried out in two years, 2012 and 2013, to determine the effects of salinity and different kochia plant densities on yield and some physiological characteristics of sorghum (cv. Sepideh) at Salinity Research Center, National Salinity Research Center, Yazd, Iran. Treatments consisted of water salinity levels: 2 (control), 6, 10, and 14 dS m1 of NaCl as main plots and different kochia (K. indica) densities: 0 (weed free sorghum, D0), 80 (D1), 60 (D2), and 40 (D3) cm between kochia plants on the sorghum row as sub plots. Results showed that at each salinity level, increase in kochia plant density was accompanied by reduction in sorghum dry matter, leaf area index and crop growth rate. Decreases in dry matter and leaf area index of sorghum due to kochia were more pronounced when grown at salinities of up to 6 dS m1. Chlorophyll content index at 6, 10 and 14 dS m1 were 23, 32 and 40% lower than the nonsaline control. Increase in irrigation water salinity was accompanied by increase in canopy temperature. Canopy temperature of plants subjected to 14 dS m1 of salt was higher than the nonndash stressed control by 13.6%. The weed free sorghum treatment had the highest canopy temperature. Therefore, it is necessary to control both salinity and Kochia indica to avoid meaningful decreases in sorghum yield.