تأثير سطوح مختلف كودهاي نيتروژن و روي بر ويژگي‌هاي كمي و كيفي دانه آفتابگردان

Effect of Different Levels of Nitrogen and Zinc Fertilizers on Qualitative and Quantitative Characteristics of Sunflower Seeds

به منظور بررسي تأثير دو عنصر نيتروژن و روي بر خصوصيات كمي و كيفي گياه آفتابگردان (رقم جامعه 1)، آزمايشي به صورت فاكتوريل و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1392 1391 در دانشگاه زابل اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح نيتروژن 100، 200 و 300 كيلوگرم در هكتار به عنوان عامل اول و سه سطح محلول پاشي عنصر روي شامل: عدم مصرف (شاهد)، 1.5 و 3 ليتر در هزار ليتر آب به عنوان عامل دوم بودند. نتايج نشان داد، نيتروژن تأثير معني داري بر عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، قطر طبق و وزن هزار دانه داشت و سبب افزايش آنها شد. بيشترين عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، وزن هزار دانه و قطر طبق در سطح كودي 300 كيلوگرم در هكتار به ترتيب از افزايشي معادل 1/46، 2/7، 8/28 و 2/21 درصد نسبت به تيمار 100 كيلوگرم در هكتار برخودار بودند. به جز پتاسيم و درصد روغن تيمار كودي نيتروژن با تأثير معني دار بر مقادير عناصر نيتروژن، فسفر و روي دانه، سبب افزايش آنها گرديد. محلول پاشي عنصر روي به جز قطر طبق، تأثير معني دار بر عملكرد دانه و اجزاي عملكرد دانه داشت و سبب افزايش آنها شد. عملكرد دانه در سطح 3 ليتر در هزار ليتر آب از افزايشي معادل 21.5 درصد نسبت به تيمار شاهد برخودار بود. محلول پاشي عنصر روي با تأثير معني دار بر درصد نيتروژن، ميزان فسفر و روي در دانه سبب افزايش آنها شد. در اين آزمايش بهترين تأثير كود نيتروژن مربوط به تيمار 300 كيلوگرم در هكتار و محلول پاشي 3 ليتر در هزار ليتر عنصر روي بودند.

To investigate the effect of nitrogen and zinc elements on the quantity and quality characters of sunflower plants (Jamah1cultivar), a factorial experiment in a randomized complete block design with three replications was conducted at the University of Zabol, Zabol, Iran in 2013. The experiment consisted of three nitrogen levels: 100, 200 and 300 kg ha1 as the first factor and three levels of foliar application of Zinc including: 0 (control), 1.5 and 3 g L1 of zinc sulfate solution as the second factor. Results showed that, application of nitrogen significantly increased the grain yield, biological yield, head diameter and 1000 seeds weight. The greatest grain yield, biological yield, 1000 seeds weight and head diameter were obtained at the 300 kg ha1 of N treatment it increased the latter attributes by 46.1, 7.2, 28.8 and 21.2% compared to 100 kg ha1 respectively. In contrast to the potassium and oil content of the seeds, application of nitrogen fertilizer significantly increased the N, P and Zn content of the seeds. Foliar applied zinc led to significant increase in grain yield and all yield components the grain yield increased by 21.5% at 3 g L1 of zinc compared to the control. Foliar application of zinc also led to significant increase in the seed nitrogen, phosphor and zinc content. Application of 300 kg ha1 of N along with 3 g L1 Zn were found more appropriate for achieving maximal sunflower grain yield under the conditions of the present experiment.