بررسي اثر تاريخ كاشت و تراكم بوته بر عملكرد قابل فروش و ويژگي هاي سوخ جمعيت پياز گزينش شده از توده بهبهان

The Study of Effect of Planting Date and Density on Marketable Yield and Bulb Characteristics of an Onion Population from Behbahan

به منظور تعيين مناسب ترين تاريخ كاشت بذر در خزانه و تراكم بوته در مزرعه براي پياز اصلاح شده بهبهان يك آزمايش فاكتوريل در كرت هاي خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چـهار تكرار در ايستگاه تحقيقات كشارزي بهبهان به مدت دو سـال زراعي (92 -1390) اجرا شد. فاكتور اصلي شامل چهار تاريخ كاشت بذر در خزانه از 15 شهريور تا 29 مهر ماه با فاصله 15 روز بود و تلفيق فاكتوريل فواصل بين رديف (20، 30 و 40 سانتي متر) و فواصل بوته ها روي رديف (5، 7.5 و 10 سانتي متر) به عنوان فاكتور فرعي در نظر گرفته شدند. برخي از صفات مورد بررسي شامل عملكرد قابل فروش، متوسط وزن و قطر سوخ، درصد كل مواد جامد محلول و درصد ماده خشك سوخ بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اثر تاريخ كاشت، فاصله بين رديف و فاصله بوته ها روي رديف بر عملكرد قابل فروش سوخ در سطح 1% معني دار بود. حداكثر عملكرد قابل فروش (42460 كيلوگرم در هكتار) در تاريخ كاشت 30 شهريور توليد شد و با به تأخير افتادن تاريخ كاشت از 30 شهريور، اين صفت در سطح 1% كاهش يافت. عملكرد قابل فروش فاصله رديف 20 سانتي متر (43.78 تن در هكتار) بر دو فاصله 30 و40 سانتي متر (به ترتيب 34.97 و 28.57 تن در هكتار) و فاصله بين بوته 5 سانتي متر (40800 كيلوگرم در هكتار) نسبت به فواصل بين بوته 7.5 و 10 سانتي متر (به ترتيب 35400 و 31310 كيلوگرم در هكتار) در سطح 1% برتري داشتند. كاهش تراكم بوته سبب افزايش متوسط وزن و قطر سوخ و متوسط قطر گردن گرديد. براساس نتايج اين پژوهش، براي پياز اصلاح شده بهبهان، كاشت بذر در خزانه در تاريخ 30 شهريور و نشاءكاري با تراكم 100 بوته در مترمربع و با فواصل 5 times 20 سانتي متر با عملكرد قابل فروش 60240 كيلوگرم در هكتار در شرايط اقليمي بهبهان توصيه مي شود.

This study was conducted to determine the optimum planting date and density for a selected population of Behbahan onion for two years. Experiment was conducted as a split factorial based on RCBD design with four replications. Main plots consisted of four planting dates from 6 September to 23 October with 15 day intervals. Sub plots consisted of combinations of three row spaces (20, 30 and 40 cm) and three plant spaces (5, 7.5 and 10 cm). Marketable yield, bulb weight and diameter, total soluble solid and bulb dry matter percentage were measured. Analysis of variance showed significant effects (at 1% probability level) of planting date, row spacing and plant spacing on marketable yield. Planting at 21 September produced the greatest marketable yield (42460 kg ha1). Marketable yield decreased by delaying the planting date. Plants with 20 cm row spacing (43780 kg ha1) had a greater marketable yield than plants with 20 and 30 cm row spacing ( 34970 and 28570 kg ha1, respectively). Plants with 5 cm space produced greater bulb yield than those with 7.5 and 10 cm (35400 and 31310 kg ha1, respectively (. Decreasing the planting density led to increase in bulb weight, diameter and neck diameter. According to the results for the Behbahan onion population, planting at 21 September (in nursery) and transplanting with 20 times 5 cm distances (100 plants m2) with a marketable yield of 60240 kg ha1 may be recommended for Behbahan climatic conditions.