بررسي اثر كود شيميايي و زيستي فسفر بر فعاليت آنزيم‏هاي آنتي‌اكسيدان و برخي صفات بيوشيميايي گلرنگ بهاره (Carthamus tinctorius L.) تحت تنش كمبود آب

Effect of Chemical and Biological Phosphorus on Antioxidant Enzymes Activity and Some Biochemical Traits of Spring Safflower (Carthamus tinctorius L.) under Water Deficit Stress Conditions

به منظور بررسي اثر كـودهاي زيستي و شيميايي فسفر بر فعاليـت آنزيم هاي آنتي اكسيدان گلرنگ در تنش خشكي آزمايشي به صورت اسپليت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 91 1390، در مزرعه پژوهشي دانشكده كشاورزي دانشگاه شاهد اجرا گرديد. عامل اصلي شامل تنش خشكي در سه سطح: آبياري كامل يا بدون تنش (آبياري براساس تخليه 50 درصد رطوبت ظرفيت زراعي)، تنش خشكي در مراحل رشد رويشي و زايشي (آبياري براساس تخليه 75 درصد رطوبت ظرفيت زراعي) و عامل فرعي به صورت فاكتوريل شامل 6 تيمار كه سه سطح آن كود شيميايي فسفر با مقادير (صفر، 50 و 100 كيلوگرم سوپر فسفات تريپل در هكتار) و كود زيستي فسفر بارور2، در دو سطح (تلقيح و بدون تلقيح با بارور2) بود. براساس نتايج فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيدان تحت تأثير مصرف بالاي كود فسفر در تيمار عدم به كارگيري كود زيستي در شرايط تنش رويشي و زايشي افزايش يافت. نتايج نشان داد تلقيح كود زيستي فسفر بارور2 بدون استفاده از كود فسفر باعث افزايش فعاليت آنزيم كاتالاز و ميزان پروتئين هاي محلول برگ در شرايط تنش در مراحل رويشي و زايشي گرديد. در همين شرايط، مصرف كود فسفر در سطوح كود زيستي بيشترين تأثير را در افزايش فعاليت آنزيم هاي پلي فنل اكسيداز و سوپراكسيد ديسموتاز داشت. مقايسه ميانگين ها نشان داد كه تلقيح كود زيستي فسفر بارور2 در شرايط تنش زايشي بدون استفاده از كود فسفر سبب كاهش معني دار ميزان مالون دآلدهيد شد. در اين بررسي مي توان بيان داشت كه تلقيح گلرنگ بهاره با كود زيستي فسفر بارور2 همراه با كود فسفر در سطوح تنش خشكي مي تواند اثرات سوء ناشي از تنش را كاهش دهد.

To study the effects of biological and chemical phosphorus on antioxidant enzyme activity in safflower under water deficit conditions, an experiment was conducted in 2012 at the Research Field of the Faculty of Agriculture, Shahed University, Tehran, Iran. The experimental design was a splitfactorial with three replicates. The main factor was the three levels of irrigation treatment: full irrigation (irrigation up to 50% soil moisture depletion relative to field capacity), water stress in the vegetative and flowering stages (irrigation up to 75% soil moisture depletion relative to field capacity). The subfactor was the six treatments resulting from three levels of phosphate chemical fertilizer (0, 50, and 100 kg ha1 Triple Super Phosphate), each at two levels of Barvar2 biofertilizer (with and without inoculation with Barvar2). According to the results of our experiment, antioxidant enzyme activity is affected by high levels of chemical phosphorus when there is no inoculation with biofertilizer (Barvar 2) under water stress in the vegetative and flowering stages. The results showed that inoculation with Barvar 2 in the absence of added chemical phosphorus increases the catalase activity and soluble protein concentration under drought stress in the vegetative and flowering stages. Also, using chemical phosphorus followed by Barvar 2 led to increase in the polyphenol oxidase activity and superoxide dismutase activity under these conditions. Inoculation with Barvar 2 in the absence of added chemical phosphorus significantly decreased the amount of malondialdehyde under stress condition at the flowering stage. It was demonstrated that inoculation with a biological fertilizer (Barvar 2) followed by application of a chemical phosphorus fertilizer under drought conditions could decrease the detrimental effects of drought stress on spring safflower.