بيان ژن هاي خانواده CYP دخيل در سنتز سزامين در دانه ارقام مختلف كنجد (Sesamum indicum L)

كنجد (L. Sesamum indicum) با داشتن مقادير زياد آنتي اكسيدان و متابوليت ثانويه منبع تغذيه اي مهمي در تامين و حفظ سلامت انسان است. اهميت ويژه دانه كنجد به دليل وجود آنتي اكسيدان طبيعي مهمي به نام سزامين است. به دليل كاربرد اين آنتي اكسيدانت در پيشگيري از بروز بيماري ها به خصوص سرطان ها تلاش هاي زيادي در راستاي شناخت ييشتر ژن هاي دخيل در مسير بيوسنتز اين ماده و افزايش سطح بيان ژن هاي رمز كننده آنزيم هاي مربوطه انجام شده است. در اين مطالعه سطح بيان ژن هاي كليديCYP81Q1 ،CYP81Q2 ،CYP81Q3 و C3H دخيل در بيوسنتز سزامين در دانه 10 رقم كنجد شامل رقم يكتا، زودرس فلسطيني، ناز تك شاخه، ناز چند شاخه، اولتان، جيرفت، دشتستان 5، دشتستان 2، ورامين و كرج 1 با روش QRT-PCR و ژن خانه دار 18S rRNA بررسي شد. براساس نتايج حاصله سطح بيان ژن CYP81Q1 در رقم زودرس فلسطيني پايين بوده و بعلت پايين بودن مقدار سزامين آن، اين رقم را نمي توان در مقايسه با ساير ارقام به عنوان يك رقم روغني مطلوب از نظر كيفييت معرفي كرد. رقم يكتا در بين ارقام بيشترين سطح بيان ژن CYP81Q1 را داشت و يكي از بهترين ارقام در توليد روغن از نظر كيفي و كمي است. ژن CYP81Q2 در رقم ناز چند شاخه بيشترين و ژن CYP81Q3 در رقم زودرس فلسطيني كمترين سطح بيان را داشتند. همچنين ارقام كرج 1، يكتا و دشتستان 5 بيشترين سطح بيان ژن C3H و اولتان كمترين سطح بيان را داشتند. ارقام كرج 1، يكتا و دشتستان 5 جزء ارقام تقريباً ديررس هستند. ارقام ديررس داراي روغن بيشتر و محتواي سزامين بالاتري در مقايسه با ارقام زودرس هستند.