بازسازي مختصات واژگانيِ سبك‌ساز در ترجمه متن حديث به فارسي

Reconstructing Style making Lexical Features in Translation of Ḥadīth Texts to Persian; Layer Stylistic’s Perspective

سبك‌شناسيِ زباني از رويكردهاي نوين زبان‌شناسانه در بررسي متون است كه شيوه بيان متمايز در هر متن را تحليل مي‌كند و هدف و تأثير آن را بررسي مي‌كند. در اين دانش فرض است كه هر متن مختصات زباني متمايزي دارد كه از سويي به آن فرديت مي‌بخشد و از سوي ديگر آن را به ديگر متون پيوند مي‌دهد. از ديدگاه سبك‌شناسانه، متون بنا به مختصات همگرايي كه دارند در دسته‌هاي قابل تشخيصي، يعني در چارچوب گونه‌هاي متون، كنار هم مي‌نشينند و با نوعي خط‌چين از يكديگر متمايز مي‌شوند. از آن‌جا كه ترجمه نوشتاري نيز پديده متن را در دستور كار خود دارد و عملا متني را از يك زبان به زبان ديگر منتقل مي‌كند، از ديدگاه سبك‌شناسي مي‌توان ترجمه را بازسازيِ مختصات زباني متن مبدأ در قالب عناصر زبان مقصد به‌طور نسبي دانست. بر مبناي رويكرد سبك‌شناسيِ لايه‌اي كه مختصات متن را در پنج لايه آوايي، واژگاني، نحوي، معنايي و كاربردي مطالعه مي‌كند، در مقاله پيش رو بر لايه واژگانيِ متن حديث، به‌عنوان بخشي از گونه متن ديني، تمركز مي‌شود و پنج محور از مختصات واژگانيِ سبك‌ساز در متن حديث به دست داده مي‌شود. سپس نحوه بازسازي اين پنج محور در زبان فارسي بررسي مي‌گردد و چالش‌ها و راهكارهايي كه اين فرآيند پيش رو دارد مطالعه مي‌شود. در اين مطالعه، نمونه‌هايي از احاديث كتاب بحار الانوار به‌عنوان شاهد بحث تحليل

Linguistic stylistics is one of the modern linguistic approaches to text analysis, which analyzes the unique expression style of a given text as well as the goal and effect of adopting that style. It is maintained in this approach that each text has specific linguistic features, which, on the one hand, gives uniqueness to the text, and makes the text categorized in a category with a number of other texts on the other. From stylistic point of view, regarding a number of shared features, two texts can be categorized in the same category, referred to as “text genre”. However, two texts can be distinguished based on a number of their features. Since text is the aim in translation, a process in which a text is rendered into another language, it is plausible to consider text translation as reconstructing the linguistic features of the source text to the form of target language elements in a relative way. In layer stylistics approach, text features are studied in five layers, namely phonological, lexical, grammatical, semantic, and pragmatic. On the basis of this approach, the present study focuss on the lexical layer of Ḥadīth texts, as one of the religious texts genre. We shall further deal with five aspects of the style making lexical features of Ḥadīth texts then we shall investigate the methods, challenges, and tools of reconstructing such features in Persian. In the present study, a number of Ḥadīth s of  Behar al Anvar shall be analyzed as the special cases of our discussion.