ترجمه‌پذيري و ترجمه‌ناپذيري قرآن

Translatability and untranslatability of Quran

با توجه به افزايش ترجمه‌هاي قرآن به ديگر زبان‌ها به‌خصوص زبان انگليسي، لزوم اهتمام به بررسي ترجمه‌هاي قرآن نوعي ضرورت ميان صاحبنظران ترجمه محسوب مي‌شود. قرآن در مقايسه با ساير متون متعارف نثر، فصاحتي بليغ و ساختي هنرمندانه دارد و هدف عمده مترجم قرآن، انتقال پيام قرآن بدون توجه به ويژگي‌هاي سبكي و گفتماني است، از اين رو يكي از مباحث مهم مورد بحث انديشمندان مسلمان، ترجمه‌پذيري و ترجمه‌ناپذيري قرآن است. گروهي معتقد به ترجمه‌پذيري آن و برخي نيز آن را امري غيرممكن تلقي كرده‌اند. هر دو ديدگاه طرفداراني در ميان متقدمان و متاخران دارد. مي‌توان اين مقوله را از منظر زبان‌شناختي و امكان برگردان متون قرآني به زبان‌هاي ديگر بررسي كرد. در اين مقاله نگارنده سعي دارد نگاه مختصري به نخستين ترجمه‌هاي قرآن داشته و سپس به بررسي ترجمه‌پذيري و ترجمه‌ناپذيري قرآن از منظر زباني و نيز برخي چالش‌هاي فراروي مترجمان قرآن در اين زمينه(سطوح لغوي و نحوي) بپردازد. در اين خصوص، ترجمه برخي از آيات آل عمران و صبا، ترجمه يوكسل و يوسف علي به طور موردي بررسي شده است.

According to the increasing number of Quran translation to other languages specifically English, an attempt to study translations of Quran among the scholars seems necessary. Quran has endeavor eloquence and artistic structure in comparison with other common texts; the main aim of the translator is to transfer the Quran’s massage without paying attention to the stylistic and discourse features. Thus one of the important issues is translatability and untranslatability of Quran among the Moslem scholars. Some believe in translatability and some know it impossible. The present article tries to take a brief look at initial translations of Quran and then studies the translatability and untranslatability of it from linguistic as well as some challenges for translators; in this regard the translation of some verses from Al – e Emran and Saba Surahs translated by Yüksel and Yousef Ali.