مقايسه تأثير شير سويا و شير ساده بر pH پلاك دنداني (كارآزمايي باليني)

Effect of soy and bovine milks on the dental plaque pH

زمینه و هدف: شیر سویا در رقابت با نوشیدنی‌های دیگر به عنوان یك نوشیدنی سالم و مغذی مطرح شده است. امروزه توسعه فرآیندهای جدید برای تولید شیر سویا با طعم مطلوب‌تر و مطرح شدن آن به عنوان جایگزین مناسبی به جای شیر گاوی در افرادی كه عدم تحمل لاكتوز دارند، از مهم‌ترین عوامل گرایش به مصرف شیر سویا است. پتانسیل پوسیدگی‌زایی شیر معمولی و شیر سویا مورد استفاده توسط كودكان موضوع بسیاری از مطالعات در دهه گذشته بوده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر دو نوع شیر گاوی و شیر سویا بر تغییرات pH پلاك دندانی بود. روش بررسی: میزان جریان بزاق، عدم وجود پوسیدگی‌های فعال در دهان، عدم وجود بیماری سیستمیك خاص و شركت كردند. pH پلاك دندانی در ناحیه اینترپروگزیمال بین دندا‌ن‌های پرمولر دوم و مولر اول در هر چهار كوادرانت قبل و در دقایق 2، 5، 7، 10، 15، 20، 30، 40، 50 و 60 پس از مصرف 3 ماده مورد آزمایش (شامل شیر سویا، شیر معمولی و محلول ساكارز 10% به عنوان كنترل مثبت) توسط میكروالكترود شیشه‌ای Metrohm و pH متر دیجیتال تعیین گردید. سپس منحنی pH برای هر ماده با توجه به زمان رسم گردید و تفاوت حداقل افت pH و ∆pH به دنبال مصرف نوشیدنی‌ها توسط آنالیز آماری Repeated measure ANOVA (05/0P<) بین سه ماده مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: از بین مواد مورد بررسی كمترین pH نشان داده شده به دنبال شستشوی دهان با محلول ساكارز 10% بوده است و در مرحله بعدی شیر سویا و در آخر شیر گاوی 5/1% چربی قرار داشتند. تمام مواد مورد بررسی از این نظر دارای اختلاف معنی‌داری با یكدیگر می‌باشند (05/0P<). نتیجه‌گیری: شیر گاوی مورد مطالعه در هیچ یك از مقاطع زمانی pHپلاك را به پایین تر از pH پایه نزول نداد بلكه حتی به طور معنی داری pH پلاك را از حد پایه بالاتر برد. pH پلاك به دنبال مصرف شیر سویا در دقیقه 2 حداكثر افت را نشان داد اما در هیچ یك از مقاطع زمانی pH را به زیر حد بحرانی نرساند.

Background and Aims: Soy milk in competition with other drinks introduced as healthy and nutrient drink. Nowadays, most important tendency to consume soy milk is new extended developments to produce soy milk with more acceptable taste and is believed that soy milk is a good substitute for bovine milk in lactose-intolerant people. Cariogenic potential of bovine and soy milk is a subject for lots of researches in the last decade. The aim of this study was to evaluate the effect of soy and bovine milks on the pH changes of dental plaque. Materials and Methods: In this study, 10 healthy dental students in age range of 25-35 were selected after written consent upon study entrance criteriaʹs such as, amount of saliva streptococcus mutans, amount of lactobacillus, salivary secretion rate, buffering capacity of saliva, absence of active dental caries, absence of systemic disease and etc. Dental plaque pH in the interproximal areas of 2nd premolar and 1st molar in all 4 quadrants was taken by Metrohm micro electrode and digital pH meter before (0) and at 2, 5, 7, 10, 15, 20, 30, 40, 50 and 60 min after taking with 3 tested materials (soy milk, plain milk 1.5% and 10% sucrose solution as a positive control). Then pH curves were drawn according to the time of each test product. In this study, using pH=6 was considered as critical pH. Maximum pH drop and ∆pH after taking 3 tested materials were analysed Repeated measure ANOVA (P<0.05). Results: According to the test materials, the lowest pH was after rinsing with 10% sucrose solution following soy milk and in the last was 1.5% bovine milk. All the test materials showed significant differences among each others (P<0.05). Conclusion: Bovine milk in none of frequent timing dropped its pH below basic pH but also significantly increased the plaque pH above the critical pH. The maximum pH drop for soy milk was in 2minutes after consumption but it never reached below the critical pH.