بررسي شيوع سلول هاي هالر با استفاده از راديوگرافي پانوراميك

Prevalence of Haller’s Cell by Using Panoramic Radiography

مقدمه: سلول هاي هالر، بين كاسه چشم و سينوس ماگزيلا، زير اتموييد بولا و در لترال زائده آنسينت و مديال كانال اينفرواربيتال گسترش پيدا كرده اند. تشخيص قطعي آنها به علت موقعيت و محل قرارگيري شان دشوار و بر پايه راديولوژي مخصوصاً تصاوير سي تي اسكن سينوس ماگزيلاري استوار است. سلول هاي هالر به خودي خود بيماري محسوب نمي شوند ولي باريك شدن اينفنديبولوم و استيوم سينوس ماگزيلا در حضور اين سلول  ها، مي تواند علايمي مانند رينوسينوزيت مزمن، سينوزيت عود كننده، سردرد، تورم چشم و موكوسل را به همراه داشته باشد. هدف مطالعه توصيف مورفولوژي و تعيين شيوع اين سلول ها در راديوگرافي پانوراميك و افزايش اگاهي دندانپزشكان و جراحان در اين زمينه مفيد بود. مواد و روش ها: در اين مطالعه مقطعي راديوگرافي پانوراميك تعداد 935  بيمار شامل 367 مرد و 568 زن با توجه به پروتكل احمد منصور از نظر وجود سلول هالر و خصوصيات آن (راديولوسنسي هاي منفرد يا چندتايي گرد، بيضي يا قطره اشك با حدود مشخص، كه مديالي به اينفرااوربيتال فورامن قرار گرفته اند) در سه گروه سني زير 18سال، بين 18 تا 45 سال و بالاتر از 45 سال مورد بررسي قرارگرفتند. داده ها با توزيع فراواني و نسبت شانس (Odds ratio) توصيف و با آزمون ChiSquare تحليل شدند. يافته ها: در 11.1 درصد اين تصاوير (104 بيمار) سلول هالر مشاهده گرديد. اين سلول ها در زنان بيش تر از مردان ديده شد؛ به اين صورت كه در 12 درصد از زنان (68 مورد) و 9.8 درصد از مردان (36 مورد) سلول هاي هالر مشاهده شد، اما اين اختلاف از نظر آماري معني دار نبود. بيشترين شيوع سلول هاي هالر در گروه سني بالاتر از 45 سال بود(P=0.001). سلول هاي هالر به فرم يك طرفه و چندحفره (45 مورد، 8/4 درصد) بيشتر از ساير اشكال مشاهده شدند. نتيجه گيري: هرچند سي تي اسكن روش استاندارد جهت تشخيص سلول هاي هالر است، ولي راديوگرافي پانوراميك نيز مي تواند تصوير مناسبي جهت تشخيص سلول هالر ارائه دهد. بنابراين توجه به سلول هاي هالر به عنوان يكي از لندمارك هاي قابل رويت در تصاوير پانوراميك، به دندانپزشكان در تشخيص افتراقي دردهاي دهاني صورتي كمك مي نمايد.

Introduction: Haller cells are located between the maxillary sinus, the lower asped of orbit the ethmoid bulla, the lateral aspect of uncinate process and medial aspect of infraorbital channel. The definitive diagnosis is difficult due to location and it is based on radiological images, especially maxillary sinus CT scan. Haller cells are not pathologic thenselves, but narrowing of the infundibulum and ostium of the maxillary sinus and the presence of these cells may cause symptoms such as chronic rhino sinusitis, recurrent sinusitis, headache, swelling of the eyes and mucocele. Therefore, it is useful to determine the prevalence of these cells in common radiographs such as panoramic radiographs and to improve the knowledge of dentists and surgeons in this field. Materials Methods: In this cross sectional study panoramicradiographs of 935 patients including 367 male and 568 female subjects were evaluated in3 age groups (under 18, between 18 and 45 and above 45 years old) based onAhmad Mansour protocols for the presence and characteristics of Hallercells. (Single or multiple round oval or tear shaped radiolucencies with welldefined borders which are located medial to infraorbital canal). Data were analyzed using frequency table, odds ratio (OR) and ChiSquare test. Results: Haller cells were observed in 11.1% of these images (104 cases). The cells were observed in women more frequently than men 12% of women (68 cases) against 9.8% of men (36 cases), but this difference was not statistically significant. Haller cells are most prevalent in the age group over 45years (P=0.001). The unilateral and multilocular Haller cells were observed more often than other forms (45 cases, 4.8%) and sinusitis was significantly more prevalent in those who had Haller cells (P=0.039). Conclusion: Although CT scan is the standard method for detection of Haller cells, but panoramic radiograph scan also provide good images for diagnosis of Haller cells. So, taking Haller cells as one of the visible and landmarks in the panoramic will help dentists in the differential diagnosis of orofacial pain.