اثر غلظت‏هاي مختلف سرب بر برخي پارامترهاي فيزيولوژيكي در دو جمعيت از گياه اسپند (Peganum harmala L.)

The effect of different concentrations of lead on some physiological parameters in two populations of Harmal (Peganum harmala L.)

هدف: هدف از مطالعه حاضر بررسي اثر غلظت هاي سرب بر رشد و ميزان آنتوسيانين، كلروفيل، كاروتنوئيد، قندهاي محلول، قندهاي احياء و آمينو اسيدهاي آزاد در جمعيت هايي از گياه اسپند مي باشد. مواد و روش ها: گياهاني از دو جمعيت مختلف اسپند (فلز دوست منطقه كوشك يزد و غير فلز دوست منطقه كرمان) در شرايط هيدروپونيك كشت داده شدند. سپس گياهان به‏مدت 14 روز تحت تيمار غلظت­هاي 0، 5، 10، 25 و 50 ميلي­گرم در ليتر سرب قرار گرفتند. در پايان آزمايش ميزان پارامترها توسط اسپكتروفتومتر اندازه­گيري و محاسبه شد. نتايج: نتايج نشان دادند كه افزايش غلظت سرب در محلول غذايي باعث كاهش طول ريشه گياهان مي­شود و بين دو جمعيت تفاوت معني‏داري وجود دارد. به‏طور كلي ميزان رنگيزه­هاي كلروفيل و كاروتنوئيد تحت غلظت­هاي سرب، به‏ويژه تحت بالاترين تيمار سرب (50 ميلي­گرم در ليتر) در هر دو جمعيت كاهش يافتند. همچنين ميزان آنتوسيانين، قندهاي محلول و آمينواسيدهاي آزاد در هر دو جمعيت افزايش يافتند. نتيجه گيري: مقادير بالاتر آنتوسيانين، قندهاي محلول و آمينواسيدهاي آزاد در جمعيت فلز دوست، نشان دهنده ظرفيت بهتر مقاومت به سرب در اين جمعيت است.

Aim: The aim of the present study was to investigate the effect of lead concentrations on the growth, antocyanin, chlorophyll, carotenoid, total soluble sugars, reducing sugars and free amino acids of harmal (Peganum harmala L.) populations.   Material and methods: Plants of two different Peganum harmala populations (metallicolous and non metallicolous) were grown in hydroponic condition. Then plants were exposed to 0, 5, 10, 25 and 50 ppm Pb for 14 days. Finally, parameters were measured and calculated by spectrophotometer. Results: Results showed that the increase of Pb concentrations in the nutrient solution reduced root length and there were significant difference between two populations. Chlorophylls and carotenoid pigments were generally decreased by Pb concentrations, especially under the highest Pb treatment (50 ppm) in both populations. Anthocyanin, total soluble sugars and free amino acids were increased in both populations. Conclusion: The higher amounts of anthocyanin, total soluble sugars and free amino acids in metallicolous population reflecting the higher degree of tolerance to Pb in this population.