خستگي در بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس: علل، ارزيابي و درمان

Fatigue in People with Multiple Sclerosis: Cause, Evaluation and Treatment

هدف: خستگي از شايع‌ترين علائم در افراد مبتلا به ام اس است و عامل بزرگي در محدود كردن مسئوليتهاي كاري و اجتماعي اين افراد است .با توجه به عدم وجود مطالعه جامع ثبت شده در بانكهاي مطالعاتي ايران، هدف مطالعه حاضر، مروري جامع بر خستگي، علل و ارزيابي و درمان آن در بيماران مبتلا به ام اس مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه مروري از بانكهاي اطلاعاتي داخلي و خارجي بين سالهاي 1989 تا 2013 براي جمع‌آوري اطلاعات استفاده شد. يافته‌ها: خستگي يكي از عوامل تاثيرگذار بر كيفيت زندگي، انزواي اجتماعي و نيز عدم اشتغال بيماران مبتلا به ام اس است. خستگي تحت تاثير علل اوليه و ثانويه بروز مي‌يابد. ارزيابي جامع خستگي به انتخاب بهترين استراتژي درماني براي غلبه بر اين علامت مشكل زا كمك مي‌كند. معيار شدت خستگي (FSS)، مقياس تاثير خستگي (FIS)، مقياس تاثير خستگي اصلاح شده (MFIS) و مقياس آنالوگ ديداري (VASF) رايج ترين ابزارهاي سنجش خستگي در بيماران مبتلا به ام اس مي‌باشد. در درمان خستگي از روشهاي دارويي و غيردارويي(تمرينات ايروبيك، ذخيره‌سازي انرژي و درمانهاي شناختي رفتاري) استفاده مي شود. نتيجه‌گيري: با توجه به اهميت خستگي و تاثير بارز آن بر كيفيت زندگي فردي و حرفه‌اي بيماران مبتلا به ام اس، ارزيابي دقيق و درمان مناسب آن ضروري مي‌باشد.

Purpose: Fatigue is one of the most common symptoms in people with MS and is an important factor in limiting the job related and social activities. Due to the lack of a comprehensive study on fatigue in MS in Iranian databases, the main aim of the present study was to present a comprehensive review of fatigue, its assessment, causes and treatment. Methods: This study is a review literature on MS fatigue in national and international databases between 1989 and 2013. Results: Fatigue has a significant impact on the quality of life, social isolation and unemployment of the MS patients. MS related fatigue is affected by primary and secondary causes. Comprehensive evaluation of fatigue helps choose the most effective treatment strategy to overcome this overwhelming symptom. Fatigue Severity Scale (FSS), Fatigue Impact Scale (FIS), Modified Fatigue Impact Scale (MFIS) and visual analogue scale for fatigue (VASF) are the most common tools to measure fatigue in people with MS. Both pharmacological and nonpharmacological treatments are suggested for treatment of fatigue. Nonpharmacological strategies are including aerobics, energy conservation techniques and cognitive behavioral therapy. Conclusion: Considering the importance of fatigue and its obvious impact on employment and quality of life of people with MS, a careful evaluation to plan appropriate treatment is necessary.