تعيين كاربري اراضي براي اهداف كشاورزي و غيركشاورزي با استفاده از سامانه تصميم‌گيري ميكروليز

Land use designation for agricultural and non-agricultural purposes by MicroLEIS DSS

سابقه و هدف: استفاده بي‌رويه و تخريب اراضي و نياز به افزايش عملكرد در واحد سطح، ضرورت بهره‌برداري بهينه از اراضي را اجتناب‌ناپذير مي‌سازد. بنابراين ارزيابي، برنامه‌ريزي و مديريت اراضي، براي نيل به توسعه پايدار ضروري است. در اين راستا سامانه تصميم‌گيري ميكروليز، به‌منظور پشتيباني از تصميم‌گيري براي كشت مي‌تواند كارساز باشد. هدف از اين مطالعه، برنامه‌ريزي اراضي براي تعيين كاربري بهينه اراضي در بخشي از منطقه خواجه مي‌باشد. مواد و روش‌ها: براي نيل به اهداف، داده‌هاي مزرعه‌اي و آزمايشگاهي از 26 واحد اراضي اخذ و به‌ترتيب محدوديت‌هاي زيست‌اقليمي، كلاس قابليت، ارزيابي تناسب اراضي براي محصولات مورد مطالعه (آفتابگردان، خربزه، ذرت و يونجه) و كاربري‌هاي جنگل و مرتع توسط مدل‌هاي مربوطه تعيين شد. يافته‌ها: براساس مدل Terraza، كشت ديم همه محصولات به‌جز ذرت كه با كاهش 60 درصدي همراه است، بقيه با كاهش 20 درصدي محصول امكان‌پذير مي‌باشد. براساس مدل Cervatana، 9 واحد اراضي (8/27 درصد كل اراضي) نامناسب و 17 واحد اراضي (2/72 درصد كل اراضي) مناسب براي اهداف كشاورزي تشخيص داده شدند. نتايج ارزيابي اراضي مستعد با استفاده از مدل Almagra نشان داد كه 1/18، 9/39 و 2/13 درصد از اراضي به‌ترتيب در كلاس‌هاي محدوديت متوسط (S3)، كم (S2) و بدون محدوديت (S1) قرار گرفتند. كاربرد مدل Sierra نشان داد كه هيچ‌كدام از گونه‌هاي جنگلي، مناسب براي توصيه نيستند. براساس مدل Sierra2نيز، 5 گونه بوته‌اي مناسب تشخيص داده شدند. نتيجه‌گيري: در نهايت نقشه‌هاي كاربري تلفيقي با استفاده از مدل‌هاي Almagra و Sierra بيانگر اين مطلب است كه سامانه تصميم‌گيري ميكروليز مي‌تواند در فرموله كردن كشاورزي پايدار مورد استفاده قرار گيرد.

Background and Objectives: Irregular land use, land degradation and increasing yield per surface area unit supplicate to be inevitable optimal land utilization. Therefore, land evaluation, planning and management are necessary to achieve a sustainable development. Following this trend, MicroLEIS (Mediterranean Land Evaluation Information System) has evolved towards an agro-ecological decision support system. The goal of this study is land planning of some parts of Khajeh region. Materials and Methods: Soil morphological and analytical data were carried out for 26 land units. Then, bioclimatic deficiency, land capability and qualitative land suitability (For Sunflower, Maize and Melon) and forest or pastures were determined using MicroLESE models. Results: Based on Terraza model, rainfed cultivation is possible with less than 20% yield reduction for all crops except maize. Based on Cervatana model 9 land units (27.8 of total area) were categorized as S3 and N and 17 land units (72.2 of total area) were classified as S1 and S2. Land suitability evaluation of susceptible lands using Almagra model revealed that 18.1, 39.9 and 13.2 can take place in moderately suitable (S3), suitable (S2) and excellent (S1) respectively. Results of applying Sierra model, were obtained any forest species communities suitable for the study area. Therefore, within the framework of the land evaluation decision support system MicroLEIS, a data processing tool (Sierra2 model) was developed for evaluating the relative suitability species and 5 species is suitable for this land unit. Conclusion: MicroLEIS DSS appears to be useful in semi-arid regions, for example Khajeh, to formulate sustainable agricultural systems.