ارزيابي عملكرد پژوهشگران، دانشگاهها و موسسات پژوهشي در زمينه‌ آموزش مهندسي ايران؛ بر اساس شاخصهاي تحليل شبكه‌هاي اجتماعي

Performance evaluation of the engineering education of Iranian researchers, universities and research institutions using social network analysis indices

پژوهش حاضر با بهره‌مندي از شاخصهاي تحليل شبكه‌هاي اجتماعي به مطالعه شبكه هم‌تاليفي پژوهشگران، دانشگاهها و موسسات پژوهشي در حوزه آموزش مهندسي ايران پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع كاربردي بوده و از شاخصهاي علم‌سنجي و تحليل شبكه‌هاي اجتماعي استفاده كرده است. جامعه اين پژوهش از 444 مقاله تاليفي فارسي تشكيل شده كه طي سالهاي 1378 تا 1393 در فصلنامه‌ آموزش مهندسي ايران منتشر شده است. ماتريس هم‌تاليفي شبكه با استفاده از نرم‌افزار راور ماتريس و ترسيم و تحليل شبكه‌هاي هم‌تاليفي با استفاده از نرم‌افزارهاي شبكه‌هاي اجتماعي «يو سي آي نت» و «وي او اس ويوور» انجام شده است. بررسي عملكرد پژوهشگران نشان داد كه بيشترين تعداد مقالات تاليفي در شبكه هم‌تاليفي پژوهشگران به محمود يعقوبي (20 مقاله)، جلال حجازي (15 مقاله)، غلامحسين دانشي (15 مقاله)، حسين معماريان (15 مقاله) و پرويز دوامي (14 مقاله) اختصاص دارد. تحليل عملكرد انفرادي پژوهشگران بر اساس شاخصهاي مركزيت درجه، بينيت و نزديكي بيانگر اين است كه محمود يعقوبي، پرويز دوامي و جلال حجازي را مي‌توان اثرگذارترين پژوهشگران شبكه هم‌تاليفي فصلنامه آموزش مهندسي ايران برشمرد. همچنين مطالعه عملكرد دانشگاهها و موسسات پژوهشي نشان داد كه دانشگاههاي صنعتي شريف، شيراز و تهران به ترتيب با توليد 65، 58 و 57 مقاله از نظر شاخص توليد علمي در رده‌هاي اول تا سوم قرار دارند. بر اساس شاخصهاي مركزيت درجه، مركزيت بينت و مركزيت نزديكي نيز دانشگاه‌ صنعتي شريف، دانشگاه شيراز، دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامي را مي‌توان اثرگذارترين دانشگاهها در انتشار توليدات علمي در اين فصلنامه به ‌حساب آورد.

This research used a scientometirc approach and social network analysis indices to investigate the co-authorship network between Iranian researchers, universities and research institutions in Iran’s engineering education field. The corpus of the study included 444 articles published in Persian in the Iranian Journal of Engineering Education from1999 to 2014. The network co-authorship matrix was drawn using a Ravar-Matrix; and then two types of social network software, UCINET and VOSviewer, were utilized for data analysis. The productivity index results revealed that the largest number of articles were written by M. Yaghobi (20 articles), J. Hejazi (15 articles), GH. Daneshi (15 articles), H. Memarian (15 articles) and P. Davami (14 articles). Moreover, based on centrality indices of the Iranian Journal of Engineering Education researchers like M. Yaghobi, P. Davami and J. Hejazi were assumed to play leading roles in the co-authorship network. In terms of the scientific productivity index, Sharif University of Technology (65 articles), Shiraz University (58 articles), and University of Tehran (57 articles) achieved the highest ranks. In addition, based on indices of degree centrality, between ness centrality, and closeness centrality, universities like Sharif University of Technology, Shiraz University, University of Tehran, and Islamic Azad University were the most effective universities in terms of scientific productivity in the Iranian Journal of Engineering Education.