مطالعه تطبيقي پرونده هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران و كره شمالي از نظر آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تا سال 2015

مساله استفاده از انرژي هسته‌اي ، امروزه توجه جهانيان را به خود معطوف ساخته است. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در سال 1957 با هدف منع دولت ها از انحراف مواد و تجهيزات هسته‌اي به مصارف نظامي و غيرصلح آميز تاسيس شد و وظيفه بازرسي و نظارت بر فعاليت هاي هسته‌اي دولت ها را بر عهده گرفت. اسناد گوناگوني به‌صورت عهدنامه هاي بين‌المللي وجود دارند كه تعهداتي براي دولت هاي عضو ايجاد مي كنند و با برقراري چارچوبي براي نظارت بين‌المللي، به كشورها حق برخورداري از انرژي صلح آميز اتمي را مي‌دهد. دوكشور ايران و كره شمالي از كشورهايي است كه فرايند هسته‌اي شدن‌شان با واكنش مجامع بين‌المللي همراه بوده است. آن‌چه اين پژوهش به‌دنبال يافتن پاسخ براي آن بوده، بررسي عملكرد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در قبال برنامه اتمي اين كشورها است. سوال اصلي پژوهش آن بوده است كه عملكرد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در قبال برنامه اتمي دو كشور ج.ا.ايران و كره شمالي چگونه بوده است؟ فرضيه پژوهش نيز آن بوده است كه عملكرد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در رابطه با برنامه اتمي ايران و كره شمالي مطابق اساسنامه آژانس و معاهده NPT نبوده و عملكرد دوگانه اي را داشته است . لذا براي تبيين بهتر اين پژوهش از روش تطبيقي و كاربست مفهوم رژيم هاي بين‌المللي امنيتي، با استفاده از ابزار كتابخانه اي استفاده شده است. نتايج پژوهش نشان داده است كه به‌رغم همكاري ج.ا.ايران و متابعت ازNPT و عدم همكاري كره شمالي و خروج از NPT آژانس به‌گونه كاملاً تبعيض آميز و متاثر از نفوذ قدرت هاي بزرگ عمل كرده است.