بررسي اشتراكات و تمايزاتِ مباني نظري برنامه‌هاي توسعه در جمهوري اسلامي ايران

Theoretical Differences and Similarities of Five Years Development Plans of Islamic Republic of Iran

برنامه توسعه مهم‌ترين سند اجرايي هر اقتصاد، براي نيل به اهداف اقتصادي آن مي‌باشد. برنامه‌هاي توسعه در هدف‌گذاري و سياست‌گذاري از مباني نظري متأثر هستند. انكشاف مباني نظري برنامه‌هاي توسعه در جمهوري اسلامي در طول پنج برنامه موضوع اين نوشتار محسوب مي‌شود. اين مقاله با روش كتابخانه‌اي بدين موضوعات مي‌پردازد كه چگونه مي‌توان به مباني نظري برنامه‌هاي توسعه پي برد و چه شباهت‌ها و تفاوت‌هايي در مباني نظري آنها وجود دارد. نتيجه تحقيق عبارتست از اينكه برنامه‌هاي توسعه با اينكه در انتخاب‌هاي راهبردي، احكام و سياست‌هاي خود از همه توصيه‌هاي يك مكتب پيروي نكرده‌اند ولي بسيار متأثر از مباني و نظريات غربي بوده‌اند و اشتراك و افتراق مباني آنها به ترتيب عبارت است از: سرمايه‌داري بودن الگويي كه اداره نظام جمهوري اسلامي بر اساس آن به توسعه خود سامان بخشيده است اگرچه اين الگو متأثر از نهاد دين هم مي‌باشد و اما نقطه افتراق آنها را بايد در اتخاذ برخي از انتخاب‌هاي راهبردي و همچنين نظريات اساسي اقتصادي جستجو كرد. وجه تمايز اين تحقيق از كارهاي مشابه، بررسي مباني نظري اساسي و پارادايم توسعه هر برنامه به صورت مستقل و ارزيابي نظري برنامه پنجم توسعه مي‌باشد.

Efficient goals and policies that can be seen through development plans are the most important economic document for an economy. Development plans are affected by theoretical bases and also Iran#039;s development plans are not as an exception. This paper tries to grasp the theories that are affect five years plans of Iran. To say more about subject we will answer such questions: how can discover the theoretical base of each plan? What are differences and similarities of plans over this subject? Following the subject requires library method in the research. Results would be reported for similarities the partial effect of capitalism on this plans and differences would found on some strategic selection point and basic economic theories like growth and justice. What makes this paper different to simple research is including fifth plan and discussion on each plan and also using development paradigms and theories for its analysis.