بررسي تأثير الگوي توانمندسازي خودمديريتي بر كيفيت زندگي سالمندان مبتلا به پرفشاري خون

Effect of Self-management Empowering Model on the Quality of Life in the Elderly Patients with Hypertension

اهداف پرفشاری خون با شیوه زندگی و كیفیت زندگی ارتباط تنگاتنگی دارد و در صورت كنترل‌نكردن باعث ایجاد ناتوانی و كاهش سطح كیفیت زندگی مبتلایان می‌شود. مطالعه حاضر با هدف تأثیر الگوی توانمندسازی خودمدیریتی بر كیفیت زندگی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون اجرا گردید.  مواد و روش ها پژوهش حاضر، مطالعه‌ای كارآزمایی بالینی است كه روی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون شهر بوشهر اجرا گردید. نمونه‌گیری به‌صورت مبتنی بر هدف بود، اما نمونه‌ها به‌صورت تصادفی به دو گروه آزمون یا كنترل تخصیص داده شدند. مداخله در 5 مرحله (خودآگاهی از سطح عملكرد و انتظارات از خود، هدف‌گذاری مطلوب توسط مددجو، برنامه‌ریزی، اصلاح ساختار و ارزشیابی) براساس الگوی توانمندسازی خودمدیریتی صورت گرفت. اطلاعات از طریق پرسشنامه‌های اطلاعات دموگرافیك و كیفیت زندگی جمع‌آوری و با نسخه 18 نرم‌افزار SPSS در سطح معناداری 05/0 تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها با به‌كارگیری برنامه توانمندسازی سالمندان، میانگین نمره كل كیفیت زندگی و ابعاد آن در گروه آزمون بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله تفاوت معناداری را نشان داد (05/0>P). به‌جز بُعد محدودیت فعالیت كه بعد از مداخله در این بُعد افزایش نمره مشاهده شد، تفاوت معنادار آماری مشاهده نشد. نمره كل سطح كیفیت زندگی و دیگر ابعاد آن در گروه كنترل بعد از مداخله نسبت به قبل از مداخله تغییری نداشت و از نظر آماری تفاوت معناداری مشاهده نگردید (05/0P). نتیجه گیری اجرای اصولی الگوی توانمندسازی خودمدیریتی با تأكید بر سالمندان مبتلا به پرفشاری توانست به بهبود و ارتقای كیفیت زندگی بیانجامد؛ در نتیجه، این رویكرد می‌تواند در برنامه­‌های مراقبتی راهكاری مناسب باشد و كیفیت زندگی را در دوران سالمندی بهبود  بخشد.

Objectives Lifestyle and quality of life are closely associated with the prevalence of hypertension, which its lack of control can cause disability and low quality of life. This study aimed to study the impact of selfmanagement empowering model on the quality of life in patients with hypertension. Methods & Materials This study was a clinical trial, conducted on elderly patients with hypertension in Bushehr City, Iran. They were selected by purposeful method and randomly divided into case and control groups. Intervention was done in 5 steps, based on the self-management empowering model (self-awareness of the performance level and self-expectations of the client, optimal goal setting by the client, planning, correcting the structure, and evaluation). Then, the data were collected by demographic data and SF36 questionnaires and analyzed using SPSS 18 with significance level set at ≤0.05. Results By using the empowering program for elders, the mean quality of life level and its dimensions in the case group showed significant differences (P<0.05) after the intervention. Except for the activity restrictions, which showed increase in the score after the intervention, but it was not statistically significant. The scores of quality of life and its different aspects in the control group showed no statistically significant changes after the intervention (P>0.05). Difference between the total score of quality of life before and after the intervention in the case group compared to that difference in the control group showed a significant difference (P<0.05). Conclusion Implementing the principles of self-management empowering model with emphasis on the elderly patients with hypertension could lead to a better quality of life among them. As a result, this model can be an appropriate approach in the health care programs and improve the quality of life in old age.