پديد آورندگان :
به پژوه، احمد نويسنده , , سليماني، سيمين نويسنده ,
كليدواژه :
depression , Sleep quality , افراد مقيم در خانه هاي سالمندان , كيفيت خواب , افسردگي , People residing in nursery homes
چكيده فارسي :
اهداف در دهه‌های اخیر به‌دلیل كاهش زادوولد، ارتقای بهداشت و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه و افزایش امید به زندگی، جمعیت افراد سالمند در كشورهای گوناگون افزایش یافته است به‌گونه‌ای‌كه از این پدیده، به‌عنوان خاكستری‌شدن جمعیت یا سالمندی اجباری یاد می‌شود. بررسی پیشینه موجود نشان می‌دهد بیشتر اوقات افراد سالمند با بیماری‌های جسمانی و مشكلات روانی گوناگونی مانند: مشكلات حركتی، دردهای مزمن، اختلال در خواب، گوشه‌گیری و افسردگی روبه‌رو می‌شوند. ازاین‌رو، ضرورت دارد بخش عمده‌ای از منابع و خدمات بهداشتی و درمانی هر جامعه‌ای به افراد سالمند اختصاص یابد و به نیازها و مشكلات آنان بیشتر توجه شود. ازاین‌رو، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه كیفیت خواب با میزان افسردگی در افراد مقیم در خانه‌های سالمندان سه ناحیه شهر تهران در سال 1392 بود.
مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع طرح‌های توصیفی-تحلیلی بود كه جامعه آماری آن را تمامی افراد مقیم خانه‌های سالمندان زیرپوشش سازمان بهزیستی استان تهران تشكیل می‌دادند. نمونه‌های مورد مطالعه 90 نفر سالمند بودند كه به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای با رعایت نسبت از سه ناحیه شمال، مركز و جنوب شهر تهران و با درنظرگرفتن میزان هوشیاری، توانایی پاسخ‌گویی و تمایل به شركت در مطالعه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها، از دو پرسشنامه مقیاس كیفیت خواب پیتزبرگ و مقیاس افسردگی سالمندان استفاده شد و سپس داده‌های به‌دست‌آمده با روش آماری آزمون رگرسیون چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها 60 درصد آزمودنی‌های این پژوهش را زنان سالمند تشكیل می‌داد. نتایج به‌دست‌آمده در خانه‌های سالمندان سه ناحیۀ شهر تهران به‌طوریكسان نشان داد كه رابطه معناداری بین كیفیت خواب افراد سالمند با میزان افسردگی آنان وجود دارد. این رابطه در مورد كیفیت خواب به‌صورت معكوس (001/0>P) معنادار بود و با ابعاد اختلال‌های خواب، مصرف داروهای خواب‌آور و اختلال در عملكرد روزانه با افسردگی به‌طورمستقیم (001/0>P) رابطه معناداری را نشان داد.
نتیجه گیری یك ارتباط علّی دوطرفه بین افسردگی و اختلال در خواب وجود دارد، به‌طوری‌كه بی‌خوابی می‌تواند به افسردگی منجر شود و بالعكس. اگر نشانه‌های افسردگی درمان نشود، به‌مرور بر كیفیت خواب تأثیر منفی می‌گذارد و به‌طوركلی اختلال در خواب با خلق افسرده و كیفیت زندگی پایین ارتباط متقابل دارد. ازاین‌رو، به‌منظور بالابردن كیفیت خواب و كاهش میزان افسردگی افراد مقیم خانه‌های سالمندان، لزوم برگزاری برنامه‌های مراقبت ویژه در دوران سالمندی تأكید می‌شود. همچنین پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده، ارتباط بین خواب، سبك زندگی و رفتار روزانه در افراد سالمند مورد بررسی قرار گیرد. از محدودیت‌های تحقیق حاضر می‌توان به عدم‌تعمیم نتایج به تمام جامعه سالمندان به‌دلیل محدودبودن مطالعه در سه ناحیه شهر تهران، اشاره كرد. همچنین به‌دلیل كنترل‌نكردن متغیرهایی مانند: تحصیلات و شرایط اقتصادی افراد سالمند، ممكن است تعمیم‌پذیری یافته‌ها محدود شود. درپایان، پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده ارتباط بین كیفیت خواب، سبك زندگی و برنامه روزانه در خانه‌های افراد سالمند موردبررسی قرار گیرد.
چكيده لاتين :
Objectives In recent decades, due to decreasing birth rate, better health facilities, implementation of prevention programs, and increasing life expectancy, the population of older people has increased in different countries. This phenomenon is considered graying of the population or mandatory retirement. A review of the literature shows that most old age people are facing physical and mental problems such as movement problems, chronic pain, sleeping problems, seclusion, and depression. Thus, it is necessary to allocate a good share of health and treatment resources in any society to old age people and attend their problems. This study aimed to examine the relationship between sleep quality and the level of depression in people residing in nursing homes of 3 districts of Tehran City, Iran, in 2013.
Methods & Materials This descriptive-analytical study included people living in nursing homes of Tehran Welfare Organization. The study sample consisted of 90 older people who were selected through cluster random sampling considering the proportion of the northern, central, and southern regions of Tehran and observing their level of consciousness, ability to respond, and willingness to participate in the study. To obtain the data, we used 2 questionnaires of Pittsburgh sleep quality index and geriatric depression scale. Then, the obtained data were analyzed through multivariate regression.
Results Older women constituted 60% of the participants. The findings revealed that there was a negative and significant relationship (P<0.001) between sleep quality of the elderly people and their depression level. However, there was a positive and significant relationship (P<0.001) between the level of depression and variables of sleep disorders, using sleep aids, and disorders in daily activities.
Conclusion There is a causal and mutual relationship between sleep disturbances and depression, in such a way that sleeplessness could end in depression, and if the depression signs are ignored, it will gradually affect sleep quality. Generally, sleep disturbances are mutually associated with depressive mood and low quality of life. Therefore, to enhance sleep quality and decrease the level of depression in people residing in nursing homes, the necessity of special care programs in the old age should be emphasized. With regard to limitations of this study, we cannot generalize our results to all old population as our study was confined to only 3 districts of Tehran. In addition, since some variables like education and economic status of old age people were not considered in this study, there is a need to generalize the findings. Finally, it is recommended that future studies should investigate the relationship between sleep quality, lifestyle, and daily activities in the nursing homes.
