روايي پايايي نسخه فارسي پرسشنامه سرمايه اجتماعي اونيكس در سالمندان

Validity and Reliability of Persian Version of Onyx Social Capital Scale in Elderly People

اهداف برقراری روابط اجتماعی و ایجاد و تقویت شبكه اجتماعی در سالمندان ممكن است منجر به ایجاد سرمایه اجتماعی شود. هدف پژوهش حاضر تهیه نسخه فارسی پرسشنامه سرمایه اجتماعی اونیكس و بولن و ارزیابی میزان روایی و پایایی نسخه فارسی این پرسشنامه در سالمندان بود. مواد و روش ها این مطالعه مقطعی روی 192سالمند بالای 60 سال انجام شده است. برای فرایند ترجمه و معادل‌سازی ابزار سرمایه اجتماعی، پروتكل پروژه بین‌المللی ابزار كیفیت زندگی به‌كاررفت. تأیید ویژگی‌های روان‌سنجی ابزار توسط پرسشنامه‌های افسردگی سالمندان (5 سؤالی)، سلامت اجتماعی و سلامت عمومی انجام شد و داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها در زمینه كیفیت ترجمه (وضوح ترجمه، زبان مشترك، یكسانی مفهومی و كیفیت كلی ترجمه) نتایج نشان داد كه از دیدگاه مترجمان 3 و 4 بیشتر گزینه‌ها دارای وضوح ترجمه (6/86 درصد)، كاربرد زبان مشترك (3/76 درصد)، یكسانی مفهوم (3/76 درصد) و كیفیت كلی ترجمه (9/78 درصد) در حد مطلوب بوده است. همچنین از دید متخصصان در حوزه مناسب‌بودن ترجمه، پرسشنامه نسخه فارسی مطلوب در بقیه حوزه‌ها مطلوب و قابل‌قبول بوده و در هیچ‌یك از حوزه‌ها غیر‌قابل‌قبول نبوده است. ضریب همبستگی درون‌رده‌ای برای نمره خرده‌مقیاس‌ها بیش از 70/0 به‌دست آمد. هم‌خوانی درونی (ضریب آلفای كرونباخ) برای پرسشنامه 96/0 بوده است. در تحلیل عاملی كه در این مطالعه روی سالمندان ایرانی انجام شد، 7 عامل به شكل منسجم شناسایی شدند كه تفاوت‌های مشخصی با ساختاربندی اونیكس داشتند، به‌طوری‌كه سؤالات مربوط به روابط همسایگی با گزینه‌های مشاركت اجتماعی در یك عامل قرار گرفت و گزینه‌های مربوط به كارآیی اجتماعی نیز بخشی در عامل مشاركت اجتماعی و برخی در عامل احساس اعتماد جای گرفت. این 7 عامل، درمجموع 71/48 درصد واریانس نمره‌ها  را تبیین می‌كرد  (835/0=KMO). توزیع واریانس نمره‌ها برای هریك از 7 عامل به‌ترتیب عبارت بود از: مشاركت اجتماعی 11/58 درصد، حس اعتماد 8/48 درصد، ارزشمندبودن زندگی 8/44 درصد، روابط كاری 6/83 درصد، پذیرش تفاوت‌ها 6/79 درصد، روابط خانوادگی 6/58 درصد و انسجام محلی 6/83 درصد. برای تعیین روایی هم‌زمان مقیاس آزمون افسردگی، سلامت اجتماعی و سلامت عمومی سالمندان بررسی شد كه یافته‌ها نشان داد ارتباط منفی معناداری بین میزان افسردگی و سرمایه اجتماعی كل وجود دارد (001/0=P). همچنین ارتباط مثبت معناداری بین سطح سلامت اجتماعی و وضعیت سلامت عمومی با سرمایه اجتماعی كل (هر دو 001/0=P) مشاهده شد. نتیجه گیری همان‌گونه كه یافته‌ها نشان می‌دهد در مطالعه حاضر، فرایند معادل‌سازی پرسشنامه از كیفیت مطلوبی برخوردار است. نسخه فارسی این پرسشنامه در جامعه از روایی ظاهری (از نظر وضوح و سادگی و قابل‌فهم‌بودن هریك از سؤالات، پاسخ‌ها و توضیحات نسخه فارسی پرسشنامه سرمایه اجتماعی و مناسب‌بودن ترجمه پرسشنامه، مناسب‌بودن پرسشنامه برای جامعه ایران، قابل‌فهم‌بودن پرسشنامه و مناسب‌بودن پرسشنامه برای نیازسنجی)، روایی افتراقی (همخوانی درونی نسخه فارسی پرسشنامه)، پایایی در دفعات آزمون (نسبی و مطلق) و همخوانی درونی، در حد قابل‌قبولی است. ازاین‌رو، این ابزار برای ارزیابی سرمایه اجتماعی سالمندان مناسب به‌نظر می‌رسد.

Objectives Establishing social relationships and creating and reinforcing social networks among the elderly people may create social capital. Thus, this research aimed to translate Onyx and Bullen social capital questionnaire into Persian version and evaluate its validity and reliability for elderly people. Methods & Materials This cross-sectional study was conducted among 192 elderly people over 60 years old. To translate social capital instrument from English into Persian, we used the international quality of life assessment approach. Criterion validity of the instrument was using Geriatric Depression Scale (5 items), social health, and general health questionnaires. The obtained data were statistically analyzed. Results According to our findings with regard to quality of the translation (clarity of translation, common language use, and conceptual equivalence, as well as general quality of translation), translators 3 and 4 found most items had clarity of translation (86.6%), usage of common perception (76.3%), conceptual consistency (76.3%), and overall quality of translation (78.9%). In other words, all were at a satisfactory level. The results showed that from experts’ points of view, the Persian version of the questionnaire was good with regard to translation quality and acceptable at other aspects. In other words, it was not unacceptable with regard to any aspect. Interclass correlations (ICC) of the dimensions were more than 0.7. The Cronbach coefficient α was calculated as 0.96 for the overall scale. Factor analysis of this study among Iranian elderly found 7 factors, which had discreet differences with Onyx configuration. Thus, the questions related to neighborhood relations were put in the same factor with social cooperation, and some items related to social efficiency were put in the factor of social cooperation and some in the factor of trust feeling. These 7 factors all together explained 48.71% of the variance (KMO=0.835). The distribution of the variance of scores for 7 factors was as follows: social cooperation, 58.11%; trust feeling, 48.8%; life worthwhile, 44.8%; work relations, 83,6%; accepting differences, 79.6%; family relationships, 58.6%; and local solidarity, 83.6%. Our findings also showed a negative and significant relationship between depression level and social capital (P=0.001). There was also a positive and significant association between social and general health level with social capital (P=0.001). Conclusion The Persian version of the questionnaire for this population has acceptable levels of face validity based on clarity, simplicity, and understandability of the questions, answers, and explanations of the Persian version of the social capital questionnaire. This version of the questionnaire also had acceptable levels in terms of suitability of the translation of the questionnaire, its suitability for Iranian community, its understandability, and suitability for needs assessment, discriminate validity (the internal consistency of the Persian version of questionnaire), test-retest reliability (absolute, and relative), and internal consistency. Therefore, this instrument is suitable for evaluating the level of social capital among the Iranian elderly people.