بررسي نقش فرهنگي امر به معروف و نهي از منكر در صيانت از كاركنان

Cultural Role of “Enjoining the Good” and “Forbidding the Evil” in the Protection of Employees

«امر به معروف» و «نهي از منكر» كه از جايگاه ويژه‌اي در قرآن و احاديث برخوردار بوده و از صدر اسلام تا كنون تاكيد فراواني نسبت به اجراي آن شده است، برنامه اي كامل براي تمام زمينه هاي فردي، خانوادگي، اجتماعي و... انسان بوده كه مي‌تواند با ايجاد نظارت و مراقبت عمومي و جلوگيري از رواج گناه، سدي محكم در برابر ناهنجاري‌هاي اجتماع و راهي در جهت سالم‌سازي جامعه تلقي شده و آثار و بركات زيادي مانند اصلاح امور دين و دنيا، دلگرمي مومنان و ... را به دنبال داشته باشد؛ بنابراين تحقق اين مهم در گرو حصول شرايط لازم آن از جمله شناخت معروف و منكر، احتمال تاثير بر مخاطب، اصرار بر گناه و نبود مفسده در اين راه است كه مي‌بايست با لحاظ كردن مراتب آن، مرتبه اعراض، مرتبه زبان و مرتبه قلبي، به اجرا در آيد. مقاله حاضر كه با استفاده از متون اسلامي و روش تحقيق اسنادي و كتابخانه اي تنظيم شده، بر آن است تا با تبيين جايگاه امر به معروف و نهي از منكر و ارايه راه‌كار‌هاي موثر و عملي در اين زمينه از جمله دعوت غيرمستقيم و عملي، ارايه الگو، استفاده از شيوه تدريجي، تذكّر و تكرار، تشويق و تنبيه، توجه به بركات معروف و آثار شوم گناه و عزم همگاني، به بررسي نقش فرهنگي امر به معروف و نهي از منكر در صيانت از كاركنان بپردازد. نتايج پژوهش حاكي از آن است امر به معروف و نهي از منكر به عنوان يك شيوه نظارتي و واپايشي در صورت به كارگيري روش‌هاي كارآمد و موثر در اين زمينه و با در نظر گرفتن شرايط و مراحل اجراي آن، مي‌تواند موجب احساس مسيوليت افراد نسبت به يكديگر شده و با فرهنگ‌سازي اين رفتار و ايجاد شناخت و آگاهي نسبت به معروف و منكر، نقشي صيانتي در جلوگيري از انحراف‌ها كاركنان ايفا كند.

"Enjoining the good" and "forbidding the evil," which had a special place in the Quran and Sayings from the early days of Islam, have been emphasized to be implemented. The present article is an applied research in which data were gathered via library research and referring through Islamic documents. The results of the study showed that enjoining the good and forbidding the wrong can be considered as a way of monitoring and control and can create a sense of responsibility in people to each other. In fact, creating a culture of understanding and awareness of the good and the bad plays protective role to prevent the diversion of staff.