ارزيابي تاثير تنشها در الگوي پراكندگي و ميزان جابجايي گسل‌هاي ميدان نفتي سلمان

Appraisal of Stress Impact on Distribution Pattern and Faults Displacement in Salman Oilfield

 مطالعات زمین‌شناسی ساختاری از مهم‌ترین مراحل اكتشاف و بهره‌برداری از میادین نفتی می‌باشد چرا كه آشنایی با ساختارهای موجود می‌تواند نقش اساسی در توسعه میدان نفتی داشته باشد. میدان نفتی سلمان در آب‌های خلیج‌فارس، از میادینی است كه در محل گنبد نمكی تشكیل یافته و گسل‌های متعددی در ارتباط با دیاپیریسم در آن شكل گرفته است. از آنجایی كه تنش‌ها عامل اصلی در تشكیل ساختارهای تكتونیكی می‌باشند، در این مطالعه به معرفی تنش‌های اصلی وارد بر منطقه پرداخته و نقش آنها در ایجاد و تكامل ساختارهای تكتونیكی موجود در منطقه بررسی شده است. در ادامه با استفاده از نقشه‌های UGC و داده‌های Fault Stick گسل‌ها، به‌عنوان ورودی‌های نرم‌افزار، صفحات گسلی این میدان توسط نرم‌افزار Petrol طراحی شده و الگوی پراكندگی و میزان جابه‌جایی گسل‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد تنش فشاری ناشی از حركت پلیت عربی به سمت ایران موجب تقویت فرآیند دیاپیریسم و شكل‌گیری گنبد میدان سلمان شده است. پس از ساخت مدل سه‌بعدی صفحات گسلی، مشخص شد كه این گسل‌ها طی فازهای مختلف تكتونیكی و در دو مرحله شكل گرفته‌اند. آرایش این گسل‌ها به‌طور ویژه‌ای تحت تاثیر جهت تنش‌ها قرار گرفته و در راستای عمود بر تنش كششی تشكیل یافته‌اند. اندازه‌گیری‌های انجام شده روی گسل‌ها نشان می‌دهد كه  شیب صفحات گسلی نسبت به عمق افزایش یافته و به عمود نزدیك می‌شود و جابه‌جایی عمودی گسل‌ها نسبت به عمق كاهش داشته كه می‌تواند با افزایش شیب صفحات در ارتباط باشد، همچنین با مشاهده جابه‌جایی افقی در امتداد گسل‌ها در نهایت مشخص شد كه گسل‌های این میدان ازنوع نرمال با مولفه امتداد لغز می‌باشند.  

Structural geology studies are important stages of exploration and production of oilfields since familiarity with the existing structures could have a substantial role in the development of oilfields. Salman oilfield located in the Persian Gulf is among those which have been formed in salty dome regions where several faults have been created by diapers. Since stress is the main factor in the formation of tectonic structures, in this study the main stresses on Salman oilfield were studied. For this purpose, contribution of stresses in creation and evolution of tectonic structures of the region was investigated. Then, fault plane of the oilfield designed and distribution pattern of faults and their displacement were studied by using Petrel software. In this regard, UGC maps and Fault Stick data were considered as input parameters. The results indicate compressive stress of Arabian plate movement towards Iran causing the formation of Salman oilfield dome. After three-dimensional modeling of faults plane, it is concluded that these faults were formed in two stages during different tectonic phases. The faults arrangement particularly is manipulated by direction of stresses which formed perpendicular to the tensile stresses. Measurements performed on the faults indicate increase in dip by increase in burial depth until it reaches near normal sate. Vertical displacement of the faults decreased relative to depth which could be in association with increase in fault plane dip. Finally, by considering observing horizontal displacements along fault planes, it is delineated that the main type of Salman field faults are normal with strike-slip component.