تنويع و تقسيم مباحث علوم قرآن

Diversity and Categorization of Quranic Sciences

هر دانشي دربردارنده مباحث متنوعي است و اين تنوع در علوم قرآن به سبب تنوع ابعاد موضوع آن يعني قرآن، گسترده‌تر است. آيا مباحث دانش علوم قرآن در دسته‌هايي مترتب بر هم قابل دسته‌بندي‌اند يا آنكه هيچ ترتيب خاصي بين آنها وجود ندارد و هيچ دسته‌بندي‌اي براي آنها متصور نيست؟ براي پاسخ به اين پرسش،‌ به روش توصيفي‌ـ تحليلي، تنويع مباحث علوم قرآن در كتاب‌هاي قديمي علوم قرآن مورد توجه قرار گرفته، دسته‌بندي‌هايي كه محققان براي علوم قرآن به معناي عام و دانش علوم قرآن پيشنهاد كرده‌اند بررسي شده و در نهايت براي رفع نواقص دسته‌بندي‌هاي پيشنهادي، دسته‌بندي جديدي ارايه شده است. مباحث مطرح در علوم قرآن در دسته‌هاي ذيل قرار مي‌گيرند:1. مباحث مقدماتي، 2. مباحث مربوط به شناخت ماهيت، ويژگي‌ها و اوصاف قرآن، 3. تاريخ قرآن، 4. مباحث مربوط به الفاظ قرآن، 5. مباحث مربوط به فهم و تفسير قرآن، و 6. مباحث مربوط به ترجمه قرآن.

Every discipline covers varied topics. Quranic sciences have a wide variety because of the diversity of the topic areas of the Quran. Can the topics of the discipline of Quranic sciences be classified or do they belong to no particular category and can never be classified? In order to answer this question, the present paper, using a descriptive-analytical method, considers the diversity of the topics, of Quranic sciences in the ancient books on Quranic sciences, investigates the classifications proposed by the scholars of the Quranic sciences in its broad sense and finally introduces new systems of classification to overcome the deficiencies in previous systems of classification. The topics discussed in the sciences of the Qurʹan fall into the following categories 1. preliminary discussions 2. discussions about the nature, characteristics of the Quran, 3. history of the Quran 4. discussions about the words of the Quran 5. discussion about understanding and interpretation of the Quran and 6. discussion about translation of the Quran.