طبقه بندي مارن هاي همدان و ارتباط گروه هاي مارني منطقه با نوع و شدت فرسايش

از آن جايي كه مارن ها نسبت به فرسايش بسيار حساس بوده و ساليانه هزارن تن رسوب ريزدانه و رس را راهي مخازن سدها و محل پخش سيلاب در ايستگاه هاي تغذيه مصنوعي مي نمايند و هزينه هاي پالايش آب شرب و پيش پالايي آب تغذيه مصنوعي را به شدت افزايش مي دهند. لذا بررسي آن ها از ابعاد مختلف براي كارشناسان و محققان حائز اهميت مي باشد. در اين پژوهش سعي شد تا متغيرهاي موثر در طبقه بندي مارن هاي استان همدان شناسايي و مدل هايي جهت طبقه بندي آن ها ارائه شود و رابطه بين گروه هاي مارني با نوع و شدت فرسايش مورد بررسي قرار گيرد. به همين منظور از 41 نقطه نمونه گيري به عمل آمد و جهت تعيين مقادير متغيرهاي فيزيكي-شيميايي به آزمايشگاه ارسال شدند. همچنين، مشخصات محل نمونه برداري ها همچون شيب، موقعيت جغرافيايي، امتياز عوامل هفت گانه عامل سطحي خاك و... برداشت شد و در مجاورت نقاط ذكر شده، آزمايش باران مصنوعي به وسيله دستگاه بارانساز كامفورست انجام و نمونه هاي رسوب-رواناب اخذ و در آزمايشگاه با استفاده از روش هاي ساده مقدار رواناب و رسوب آن ها اندازه گيري شد. علاوه بر اين، جهت شناسايي نوع كاني هاي موجود در مارن هاي منطقه و تشخيص سن آن ها، تعداد هفت نمونه از مارن ها به وسيله اشعه ايكس آناليز و تعداد هشت مقطع نازك از مارن ها و سنگ هاي همراه يعني آهك ها و ماسه سنگ ها تهيه و به وسيله ميكروسكوپ پلاريزان مطالعه شد. سپس داده هاي غيرنرمال به وسيله لگاريتم گيري نرمال شد و آنگاه كليه داده ها به وسيله آناليزهاي خوشه اي و تميزي و مدل اسكالوگرام مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان مي دهد كه مارن هاي منطقه به تفكيك متغيرهاي شيميايي، فيزيكي و تركيب آن ها به ترتيب به چهار (S1، S2، S3 و S4)، پنج (P1، P2، P3، P4 و P5) و شش (T1، T2، T3، T4، T5 و T6) گروه تقسيم مي شوند. توابع خطي فيشر كه از اين طبقه بندي ها به دست آمده است، گروه هاي مارني را به ترتيب با دقت هايي معادل 96.5، 83.9 و 96.9 درصد درست پيش بيني مي نمايند كه متغيرهاي شيميايي براي طبقه بندي مناسب تر مي باشند. اين پژوهش نشان مي دهد كه مارن هاي با حد رواني بالا و حاوي مقدار كمي از مواد خنثي شونده داراي قابليت فرسايش پذيري بيشتري هستند.