نقد و بررسي نظريّه برخي از مستشرقان در باب تناقض در آيات قرآن كريم

Studying the Orientalists oncerning Contradiction in Quran Verses

اعجاز قرآن در دانش علوم قرآن از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است، چراكه بودن قرآن از سوي خدا، از رهگذر اعجاز آن اثبات مي‌شود. يكي از وجوه اعجاز قرآن كه از صدر اسلام تاكنون مورد توجّه دانشمندان بوده است، اعجاز آن در پيراستگي از اختلاف است. اثبات اعجاز قرآن در پيراستگي از اختلاف، بر پيش‌فرض‌ها و مقدّماتي استوار است. يكي از آن مقدّمات، پاسخگويي به شبهات و آيات موهِم اختلاف و تناقض است. لذا شناخت دقيق آراي خاورشناسان درباره قرآن كريم و نقد علمي ديدگاه‌هاي آنان براي ما مسلمانان ضرورتي انكارناپذير است. روش تحقيق در اين پژوهش، مطالعه كتابخانه‌اي و رويكرد آن، توصيفي، تحليلي و انتقادي است. بايد گفت صرف ‌نظر از انگيزه مستشرقان از ادّعاي وجود اختلاف در آيات  قرآن، يكي از عللي كه موجب توهّم اختلاف و تناقض در ميان آيات قرآن شده، در نظر نگرفتن قواعد صحيح در تفسير آيات و بي‌توجّهي به شرايط تناقض است. از اين رو، در نظر نگرفتن مباني و قواعد صحيح در تفسير آيات قرآن و در نظر نگرفتن شرايط تناقض، از جمله عوامل اصلي ايده آنان است. لذا چون آنان تصوّر درستي از تعريف تناقض ندارند، هر آيه‌اي را كه با آيه ديگر به نوعي متفاوت باشد، مصداق تناقض دانسته‌اند، درحالي كه زماني مي‌توان ادّعا كرد ميان دو آيه تناقض وجود دارد كه اختلاف آن دو به گونه‌اي باشد كه همواره از صدق هر يك، كذب ديگري و از كذب هر يك، صدق ديگري لازم آيد. در اين مقاله بيان شده كه هيچ يك از شبهات آنها مبتني بر دليل علمي و منطقي نيست و تنها بر اساس پيش‌فرضهاي نادرست است.

Quran’s miracles in Quran’s science enjoy special status because its creation from God proves its miracle. One of the miraculous points of Quran which has been considered by the thinkers since the first periods of Islam is its miracle in being away from any deviation and difference. The confirmation of Quran’s miracles is based on some presuppositions and preparations. One of these preparations is answering to doubts and delusive verses of difference and contradiction.  Hence,  the  exact  recognition  of  orientalists  related  to  Quran  and  scientific critique in their points of view are considered as an inevitable requirement for Muslims. The methodology in the present librarybased study and its approach is descriptive, analytical and critical. And also it must be mentioned that regardless of the Orientalists’ motivation in claiming the existence of difference and deviation in Quran’s verses, one of the reasons which made the illusion of difference and contradiction in Quran’s verses is ignoring rules in commenting verses and disregarding the conditions of contradiction. Therefore, disregarding correct bases and rules in commenting and discussing Quran’s verses as well as disregarding the condition of contradiction are the main factors in their ideology and justification. Therefore, because they do not take a proper perspective for defining contradiction, they have considered any verse which is somehow different from another verse as the matter of contradiction. While there can be claim for contradiction between two verses when the difference is so that refuting one completely leads to accepting the other and vice versa. As a result, it was mentioned in this article that none of their doubts is not based on a scientific and logical reason but based on incorrect presuppositions.