سفالگري در مند گناباد

Title: Pottery in Mend, Gonabad

سفالگري در گناباد كه حداقل پيشينه‌اي سه‌هزارساله دارد، با مراكز هم‌عصر خود از شيوه‌اي يكسان پيروي مي‌كرد. سفال مند با مصالح و تزئينات متفاوت، به‌عنوان پديده‌اي نوظهور از اواخر قرن يازدهم هجري در مند رايج شد. اين سفال‌ كه با سفال ميبد يزد و شهررضاي اصفهان شباهت زيادي دارد، درطول زمان از محيط نيز تأثير پذيرفته است. سفال مند به‌دليل داشتن نقش‌مايه‌هاي سنتي و رنگ‌هاي گرم و شاد، همواره جذاب و در مجامع هنري‌ مطرح است. هدف مقاله حاضر، بررسي سفالگري در مند گناباد است. در اين پژوهش، مواد اوليه و تكنيك سفالگري مند، چگونگي رنگ و لعاب‌كاري سفال‌هاي مند و نقوش به‌كاررفته در آن‌ها را بررسي مي‌كنيم. اين مقاله ازنوع توصيفي است و اطلاعات آن را با روش ميداني (عكس، گزارش و مصاحبه) و كتابخانه‌اي (يادداشت‌نويسي و گردآوري اطلاعات از منابع) جمع‌آوري كرديم. همچنين، از پژوهش‌هاي باستان‌شناسي، اطلاعات تاريخي، جمع‌بندي‌ها، نتيجه‌گيري‌ها و تحليل‌هاي به‌دست‌آمده استفاده كرديم. بخش‌هاي اصلي مقاله شامل  طرز تهيه مواد سفال، نقوش و لعاب است. مهم‌ترين ويژگي سفال مند عناصر تزئيني برگرفته از طبيعت است كه در چهار گروه انساني، حيواني، گياهي و هندسي جاي مي‌گيرند و نشان‌دهنده آيين‌ها و باورهاي كهن ايراني در خاستگاه آن نگاره‌ها هستند.

Abstract: Gonabad has a history of pottery that refers back to at least three thousand years ago where it followed the same tradition as in other contemporary centers. Mend pottery became popular as an emerging phenomenon in the late eleventh Hijri century using different materials and decorations which was similar to pottery in Yazd and Shareza, Isfahan. It has somewhat been influenced over time by the environment. Predominant use of warm colors and cheerful traditional designs has made Mend pottery attractive to both the public and the artistic community. The paper aims to focus on Mend pottery regarding the following questions: 1 What are the materials and techniques of pottery in Mend? 2 How is the coloring and glazing in Mend pottery? And 3 How are the designs used in Mend pottery? Data is collected from images, reports, and interviews as well as library notes. In this regard the archaeological researches conducted, historical information summarized, and conclusions obtained from previous analyses have been used. The main body of the article concerns how to prepare clay materials, designs, and glazes. The most striking feature of Mend pottery relates to the decorative elements taken from nature. The elements can be categorized into four groups: human, animal, plant, and geometric which testify the rituals and beliefs of ancient Iranian origins of the images.