ارزيابي توان هيدروكربن‌زايي سازند پابده در جنوب باختري استان كرمانشاه (شهرستان گيلان‌غرب)

Hydrocarbon potential and organic geochemistry of the Pabdeh Formation in the SW of Kermanshah Province (Gilane Gharb county)

سازند پابده به سن پالئوسن پسين تا اوليگوسن پيشين در حوضه رسوبي زاگرس نهشته شده است. بخش قابل توجهي از توالي اين سازند در شهرستان گيلان غرب را رخساره هاي ريز دانه شيلي (با رنگ خاكستري تيره و ارغواني) تشكيل مي دهد. از آنجا كه اين رخساره ها در محيط رسوبي حاشيه هاي قاره اي تا ژرف انباشته شده اند، احتمال وجود مقدار قابل ملاحظه اي ماده آلي در آن وجود دارد. به منظور ارزيابي توان هيدروكربور زايي و ژئوشيمي آلي سازند پابده در منطقه غرب كرمانشاه (شهرستان گيلان غرب) در يك برش سطحي در پيرامون روستاي سرحال شيرزادي مورد بررسي قرار گرفت و از لايه هاي شيلي نمونه برداري انجام شد. تعداد 12 نمونه ‌ به وسيله دستگاه پيروليز راك ايول 3 مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به مقدار ميانگين كل كربن آلي (2/1 %) پتانسيل هيدروكربن زايي سازند پابده در اين منطقه ضعيف مي باشد. داده ها بيانگر آن است كه تلفيقي از كروژن هاي نوع I، II و III در اين نمونه ها وجود دارند اما كـروژن نوع II فراواني بيش تري دارد. به نظر مي رسد علت اصلي فراواني اين نوع كروژن در سازند پابده ناشي از چيرگي رخساره هاي دريايي تشكيل دهنده اين سازند مي باشد. بيش تر نمونه هاي سازند پابده از نظر RO در محدوده 5/0 تا 35/1 قرار دارند كه بيانگر ورود سازند پابده در اين منطقه به پنجره نفتي مي باشد. جايگاه اين نمونه‌ها در نمودار شاخص هيدروژن (HI) به Tmax)) نشان مي دهد كه سازند پابده به عنوان سنگ هاي منشأ احتمالي با رسيدن به مرحله كاتاژنز (Tmax بالاتر از 435 درجه سانتي گراد) توانسته اند مسير بلوغ حرارتي را طي نمايند. با توجه به شاخص توليد (PI) نمونه‌هاي سازند پابده، Tmax به دست آمده رسيدگي واقعي اين سازند را نشان نمي‌دهد. مقدار Tmax و PI بدست آمده از داده هاي راك ايول نشان دهنده اين است كه فقط يكي از نمونه ها در ابتداي پنجره نفتي مي باشد. رخساره هاي آلي اين سازند عمدتاً نشانگر رسوبات فلات قاره و شيب قاره بوده كه احتمالا در حاشيه هاي قاره اي ته نشين شدند.

The Pabdeh Formation was deposited during late Paleocene early Oligocene in the Zagros Basin. Considerable parts of the formation comprise finegrained sediments particularly variegated shale beds which were deposited in platform margin to deep sea environments. These depositional setting may promoted preservation of OM in these sediments. Hence, hydrocarbon potential and organic geochemistry of the Pabdeh Fm. were examined in a surface section located around the Sarhale Shirzadi village near the Gilane Gharb town. After sampling, a suite of 12 selected samples were analyzed by RockEval. III in the geochemistry lab. of the Research Institute for Petroleum Industry (RIPI). Low average TOC content of the samples (ave. 1.2 %) imply a poor source potential of the Pabdeh Fm. in this region. Furthermore, data revealed a mixture of various kerogen types including type I, II, and III as well, among which type II is more frequent. This may reflect virtual marine nature of the Pabdeh Fm. Ro of most samples varies between 0.5 to 1.35 %, which means the Pabdeh Fm. reached the oil generation window. Crossplot of Tmax vs. HI revealed the Pabdeh Fm. experienced catagenesis (Tmax > 435 OC). However, according to the calculated Tmax are not reliable, so do not reflect realistic thermal maturity of the Pabdeh Fm. In other words, Tmax and PI values calculated from RockEval data suggest that only one sample passed into oil window. Organic facies of the Pabdeh Fm. comprising both platform and slope facies, which were probably deposited in the platform margin.