بررسي معنا و مفهوم توسعه پس از انقلاب اسلامي ايران از منظر تحليل گفتمان

Discourse Analysis of Changing Meanings of Development after the Islamic Revolution in Iran

مقالۀ حاضر تلاش مي‌كند سير تحول در معنا و مفهوم توسعه پس از انقلاب اسلامي ايران را بررسي نمايد. در اين مقاله، از نظريۀ گفتمان لاكلا و موفه و از تحليل گفتمان، به‌عنوان روش تحقيق، استفاده شد. اين پژوهش جريان كشمكش بر سر تثبيت معناي توسعه را تحليل نموده ‌است. تحليل گفتمان‌هاي توسعه پس از انقلاب، نشان مي‌دهد كه هر گفتمان توسعه از مفصل‌بندي يكسري دال‌هاي شناور حول يك دال مركزي تشكيل شده است. يافته‌ها نشان مي‌دهند كه نظام معنايي توسعه در گفتمان سازندگي براساس دال مركزي رشد اقتصادي، در گفتمان اصلاحات بر محور آزادي و به‌همين ترتيب، در گفتمان عدالت، حول دال مركزي عدالت شكل مي‌گيرد. علاوه‌براين، هر گفتمان براي تثبيت معناي توسعه، از منظر خود، از ابزارهايي همچون برجسته‌‌سازي و حاشيه‌راني، منطق هم‌ارزي، واسازي و... استفاده مي‌كند. نتيجه اينكه، گفتمان‌هاي توسعه بعد از انقلاب اسلامي هريك سعي كردند يك فضاي متفاوت از وضعيت موجود و يك معناي متمايز از ساير معاني ترويج‌شده توسط ساير رقيبان شكل دهند؛ بنابراين معنا و مفهوم توسعه پس از انقلاب اسلامي هيچ‌گاه تثبيت نشد و اين امر، راه را براي كشمكش‌هاي هميشگي بر سر معنا و مفهوم توسعه باز مي‌گذارد. مقالۀ حاضر تلاش مي‌كند سير تحول در معنا و مفهوم توسعه پس از انقلاب اسلامي ايران را بررسي نمايد. در اين مقاله، از نظريۀ گفتمان لاكلا و موفه و از تحليل گفتمان، به‌عنوان روش تحقيق، استفاده شد. اين پژوهش جريان كشمكش بر سر تثبيت معناي توسعه را تحليل نموده ‌است. تحليل گفتمان‌هاي توسعه پس از انقلاب، نشان مي‌دهد كه هر گفتمان توسعه از مفصل‌بندي يكسري دال‌هاي شناور حول يك دال مركزي تشكيل شده است. يافته‌ها نشان مي‌دهند كه نظام معنايي توسعه در گفتمان سازندگي براساس دال مركزي رشد اقتصادي، در گفتمان اصلاحات بر محور آزادي و به‌همين ترتيب، در گفتمان عدالت، حول دال مركزي عدالت شكل مي‌گيرد. علاوه‌براين، هر گفتمان براي تثبيت معناي توسعه، از منظر خود، از ابزارهايي همچون برجسته‌‌سازي و حاشيه‌راني، منطق هم‌ارزي، واسازي و... استفاده مي‌كند. نتيجه اينكه، گفتمان‌هاي توسعه بعد از انقلاب اسلامي هريك سعي كردند يك فضاي متفاوت از وضعيت موجود و يك معناي متمايز از ساير معاني ترويج‌شده توسط ساير رقيبان شكل دهند؛ بنابراين معنا و مفهوم توسعه پس از انقلاب اسلامي هيچ‌گاه تثبيت نشد و اين امر، راه را براي كشمكش‌هاي هميشگي بر سر معنا و مفهوم توسعه باز مي‌گذارد.

This paper tries to trace the meaning of development in Iran after the 1979 Revolution. In this paper Lakla and Mouffe discourse theory and discourse analysis are used to account for the arguments. This study analyzes the current conflict over the development and consolidation. It is to show that discourses of development after the Revolution shows that any discussion of joint development based on a series of floating signifiers articulated to the central signifier. The finding reveals that the central signifier of constructing government was economic growth, while the reformist focused on political development and justice state was highlighting the concept of equity and justice. As a result, the development discourses of the Islamic Revolution tried a different space than the existing situation and promote a sense of meaning distinct from the other form by other competitors. The meaning of the revolution was never fixed and the usual way for the struggle over the meaning of will open.