رابطه يك‏جانشيني و نظام خويشاوندي

Relationship between kinship and sedentary system

مردم ايلام در گذشته زندگي عشايري داشته‌اند كه نظام سلسله‌مراتبي ايلي و هنجارهاي خويشاوندي، بر آن حاكم بوده است. اين مردم به‌تدريج اسكان داده شده‌اند و زندگي‌شان صورتي شهري به خود گرفته است. پرسش آن است كه آيا بعد از اين اسكان، نحوۀ زندگي مردم به‌طور كامل تغيير كرده و اكنون شهر با حاكميت نظام ديوان‌سالار اداره مي‌شود يا هنوز نظام خويشاوندي بر زندگي و روابط اجتماعي افراد حاكميت دارد. زندگي اجتماعي در شهر ايلام، تا چه ‌حد مبتني‌‌‌بر قواعد شهروندي است و تا چه ‌حد نظام خويشاوندي در آن تعيين‌كننده است؟ براساس نتايج اين تحقيق، در شهر عشيرۀ ايلام، مفهوم شهروندي شكل نگرفته است و افراد، بيش از آنكه خود را يك شهروند ايلامي تلقي كنند، خود را متعلق به يك ايل يا طايفه مي‌دانند. در ايلام، افراد هنوز بيش از آنكه تحت حمايت‌هاي اجتماعي نظام ديوان‌سالارِ شهري باشند، از حمايت‌هاي ساختار خانوادگي بهره مي‌برند. درصدِ بالاي ازدواج‌هاي درون‌همسري، نحوۀ پراكندگي قوميتي در فضاي شهري، انتخاب اعضاي شوراي شهر به شكلي قوميتي، نحوۀ گذرانِ اوقات فراغت به‌صورت دسته‌جمعي و خانوادگي و حضور قدرتمند هنجارهاي خانوادگي در مراسم مختلف مانند عروسي، عزاداري، خون‌بس و لويرات، نشانه‌هايي از حاكميت هنجارهاي قبيله‌اي و خانوادگي در شهر ايلام است.

The main question of this research is whether social life in Ilam Province—located in west of Iran based on citizen rule or based on kinship system. Previously, people in Ilam lived in tribe with rule of kinship system and hierarchy.  They were settled on Ilam and they live like urbanite (city dweller). The question is if the people life system changes after they were settled completely and also whether Ilam is managed with bureaucrat system or still kinship system control life style and social relation of people. According to the results of this research, the concept of citizen have formed in Ilam as a city – tribe. Individuals belong to their tribe rather than to their city. They are supported from kinship system more than bureaucrat system. High percent of Endogamy marriage, ethnic dispersal type on the city space, ethnic election for choice the member of city council, and powerful attendance of domestic norm at marriage ceremony, interment, khun bas and levirate are signs of governability of kinship system.