مطالعه آثار عمليات بيومكانيكي حفاظت آب و خاك بر برخي خصوصيات خاك(مطالعه موردي: دشت گالپوش، استان گلستان)

An investigation on the effects of mechanical and biological improvement practices on rangeland soil characteristics (Case study: Dasht Kalpush Golestan province)

پس از سيل هاي ويرانگر اوايل دهه هفتاد در استان گلستان، عمليات بيومكانيكي فراواني به منظور احييا پوشش گياهي و اثر گذاري بر ميزان رواناب در سرشاخه هاي گرگانرود انجام شده است. بررسي نتايج اين عمليات نيازمند مطالعات گسترده اي است. در اين تحقيق، آثار عمليات اصلاح بيومكانيكي بر برخي خصوصيات خاك، در دشت كالپوش مطالعه شده است. پس از تهيه نقشه واحدهاي كاري در سيستم GIS، نمونه هاي (75 نمونه) خاك از يك واحد كاري داراي مناطق عملياتي (احداث فارو و كاشت آتريپلكس در فاروها به همراه مناطق مابين خطوط فارو) و شاهد برداشت شدند. بدين منظور، در هر تيمار (پاي بوته هاي كاشته شده در فاروها، مناطق مابين فاروها كه فاقد آتريپلكس بودند و منطقه شاهد) نمونه هاي خاك از عمق 0 تا 15 سانتي متري و در پنج تكرار از پنج موقعيت شيب (پنجه شيب، پاي شيب، شيب پشتي، شانه شيب و قله)، در مجموع 25 تكرار در هر تيمار، برداشت شدند و برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي نمونه هاي خاك اين سه تيمار مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور تجزيه و تحليل داده ها از روش تجزيه واريانس و آزمون توكي استفاده شد. نتايج نشان داد كه بر اثر عمليات اصلاح بيومكانيكي از يك طرف، در تمامي موقعيت هاي شيب، ظرفيت رطوبت اشباع، پايداراي خاكدانه ها و درصد ذرات رس در تيمار پاي بوته ها در قياس با منطقه شاهد به طور معني داري كاهش يافته است و از طرف ديگر، هدايت الكتريكي و آهك خاك نيز در برخي موقعيت هاي شيب، در قياس با منطقه شاهد، افزايش معني داري يافته اند. همچنين ماده آلي خاك زيربوته و داخل فاروها از منطقه شاهد و بين آتريپلكس و فاروها كمتر است.

Abstract Today, the role of soil and water conservation in increase the vegetation and decrease the soil degradation due to its effect in stabilizing soil has a special place. Vegetation can act as a buffer between the land surface and raindrops or prevent the direct impact of raindrops on the soil surface to prevent the phenomenon of disintegration of soil particles and eroding disperses. The purpose of this study was the effect of Biomechanical modifying practice on the soil properties in the dasht kalpush of North Khorasan Province. Sling In practice area and control area were done by systematic and random method in five slope position. In each slope position, soil sle were taken in practice area from between atriplex and under atriplex that are in contour farrow and in control area in every five slope position soil sles were taken in five repeat and in 0 15 depth. Soil characteristics like bulky density, organic carbon, nitrogen, porosity, carbon sequestration, Na, Ca, Mg, K, and CEC were measure. For analysis of data was used ANOVA and LSD test. Result showed, nitrogen, organic carbon and carbon sequestration in control area were more than two other treatments. Cations in under atriplex are more than two other treatments. Na has increase in under atriplex because of the atriplex effect in absorb sodium from soil.