بررسي عناصر چندمعنايي و دلايل اصلي آن در غزليات ديوان كبير مولوي

Multi meaning elements and the main reasons in Poems Shams

مولانا جلال الدين محمد بلخي، در ديوان كبير و يا كليات شمس به بيان حالات شخصي خود پرداخته است. در اين اشعار مولانا سخناني را به زبان آورده است كه در حوزه ي شناخت ما قرار نمي گيرند و براي درك آنها، به تأويل و تفسير نياز داريم، زيرا مولانا كلام خود را به گونه اي بيان نموده، كه از آن مي توان معاني متعددي را برداشت كرد. بر اين اساس، در پژوهش حاضر سعي شده، ابتدا به بررسي چند معنايي پرداخته مي شود، سپس دلايل استفاده كردن از شگردهاي چند معنايي، توسط عرفا و به خصوص مولانا بيان مي گردد. بعد از آن، مهمترين عوامل ايجاد معاني گوناگون در غزليات شمس بيان مي شود. به طور كلي، عوامل چند معنايي در غزليات شمس را، مي توان به دو دسته ي، عوامل درون متني و عوامل برون متني تقسيم نمود. منظور از عوامل درون متني همان صورخيال، نماد، اسطوره و.. است كه نقش آن ها در ايجاد معاني دوگانه و چندگانه در غزليات شمس مورد بررسي قرار مي گيرد و منظور از عوامل برون متني، قدرت مكالمه ي غزليات شمس با نظريه هاي جديد ادبي، روانشناسي و غيره است. اشعار عارفانه ي مولانا به دليل ساختار ذهني او، قابليت گفتگو با نظريه ي روانشناسي يونگ را دارند. به همين دليل در بخش آخر اين پژوهش، به بررسي غزليات شمس بر اساس نظرات يونگ پرداخته شده است.

One of the greatest Iranian poets is Mollana Jallal Aldin Mohammad Balkhi. Mollana has explained facts in his poems so that they can t located in our understanding and in order to understand them we need to interprate them. Mollana stated his speaking so that we can find several meaning of them. According this survey has been tried to study history of collocative meaning technique. The reasons of usage this technique are explained by Gnostics. In thired untt is turned to consider callocattve meaning technique in lyric poems of shams. In order to study every poem at first we should know the out look of poet about the world and how use the language in his poems, so in this unit the out look of Mollana about the world is considered a ccording to his poems and speaking then the most important factors are explained in lyric poems of shams. Generally, we can devided the factirs of collocative meaning technique, in lyric poems of shams, in two types: contextual (internal) and discourse (external) factors. Purpose of intenal is imagery, symbole, fable, but, before it is turned to study syntagmatic and paradigmatic axes as a main factor for making collocative meaning technique, after that, the role of imagery, like metaphor are considered in making collocative meaning the chnique in lyric poems of shams.