پديد آورندگان :
عليپور، صمد نويسنده دانشكده علوم, گروه زمين شناسي, دانشگاه اروميه, اروميه,ايران null, null , حسين زاده، بهناز نويسنده دانشكده علوم,گروه زمين شناسي,دانشگاه اروميه,اروميه,ايران , , رحيم سوري، يوسف نويسنده دانشكده علوم, گروه زمين شناسي,دانشگاه اروميه, اروميه,ايران null, null
كليدواژه :
كانسنگ تيتانيم , تيتانومگنتيت , توده نفوذي لايه اي خانيك- غازان , اروميه , ايلمنيت
چكيده فارسي :
پتانسيل تيتانيم خانيك- غازان در 82 كيلومتري شمال باختري شهر اروميه در انتهاي شمال باختري پهنه سنندج-سيرجان جايدارد. اين پتانسيل بخشي از توده آذرين نفوذي مافيك اولترامافيك موسوم به مجموعه غازان است كه درون سنگ هاي رسوبي پالئوزوييك زيرين نفوذ كرده است. اين توده از دو بخش مافيك (با حجم رخنمون اصلي) و اولترامافيك (با حجم رخنمون بسيار جزيي) تشكيل شده است. سنگ هاي مافيك بيشتر گابرويي و شامل گابروهاي لايه اي متوسط بلور تا درشتبلور و گابروهاي توده اي ريزدانه (ميكروگابرو) هستند. رخنمون هاي بسيار جزيي سنگ هاي اولترامافيك نيز بيشتر تركيب ورليت تا دونيت دارند. گابروهاي لايهاي، سنگهاي ميزبان اصلي كانيسازي اكسيدي آهن- تيتانيم در محدوده مورد مطالعه هستند. كانيهاي اصلي سنگ هاي ميزبان شامل كلينوپيروكسن ها و پلاژيوكلازها هستند. كاني هاي فرعي را عموماً كاني هاي كدر (بيشتر اكسيدهاي آهن - تيتانيم) و كمي اليوين و آپاتيت و كاني هاي ثانويه را ترموليت-اكتينوليت، اپيدوت، زوئيزيت، كلريت، آلبيت ثانويه، سريسيت و كلسيت تشكيل دادهاند. دگرساني هاي مهم شامل سوسوريتي شدن، اوراليتي شدن، سريسيتي شدن و كلريتي شدن هستند. كاني هاي فلزي كانسنگ را ايلمنيت، مگنتيت، تيتانومگنتيت و به مقدار بسيار جزيي هماتيت و پيروتيت تشكيل مي دهند. مجموع فراواني كاني هاي ايلمنيت، تيتانومگنتيت و مگنتيت در مقاطع صيقلي مورد مطالعه ميان 5 تا 12 درصد حجمي در تغيير هستند. بافت هاي اصلي كانسنگ شامل بافت هاي پركننده فضاهاي خالي نوع دانه اي و برون رست هستند. بافت هاي كروي، مارتيتي و ميلونيتي بافت هاي فرعي كانسنگ هستند. همراهي فازهاي اكسيدي و سيليكاتي با هم در سنگ هاي ميزبان به دليل فوگاسيته به نسبت پايين اكسيژن بوده كه اجازه تفكيك كامل مذاب اكسيدي را از مذاب سيليكاتي نداده است. بر پايه بررسي هاي ژئوشيميايي مشخص شده كه ماگماي اوليه روند آلكالن تا سابآلكالن با تمايل به سوي تولهايتي داشته است. بر پايه نتايج مطالعات سنگ نگاري، كانه نگاري و تجزيه هاي شيميايي نتيجه گرفته شد كه پتانسيل ايلمنيت- تيتانومگنتيت خانيك- غازان مشابه كانسار قره آغاج اروميه بوده و بيشترين تشابه را در سطح جهاني با كانسار ايلمنيت- مگنتيت آپاتيت عيار پايين Kauhajarvi در باختر فنلاند دارد.