بررسي روش‌هاي ارزيابي كاني‌ها و عناصر استراتژيك و حياتي، با نگاهي ويژه به ژئواكونومي فلوراسپار در ايران

‏تا پيش از جنگ سرد، تأمين مواد استراتژيك و مطالعات مربوط به آنها، بيشتر تحت تأثير رقابت نظامي ميان شرق و غرب قابل بررسي وارزيابي بود كه نمونه جامع ‏آن، فاكتورهاي ريسك ژئوپليتيكي اندرسون براي پيمان آتلانتيك شمالي يا ناتو بوده است؛ولي پس از جنگ سرد و فروريختن ديوار برلين و توسعه اقتصادي چين،كشورهاي غربي بيش‌ازپيش دچار نگراني وآسيب‌پذيري ازسوي تأمين‌كنندگان موادمعدني شدند. دليل اصلي اين مهم، ‏تحولات و چرخش از ژئوپليتيك و ژئواستراتژي به ژئواكونومي و اولويت اقتصاد نسبت به نظامي‌گري است. بنابراين روش‌هاي ارزيابي پساز جنگ سرد، بيشتر ‏مبتني برتقابل شمال و جنوب و تأمين امنيت يا حفظ قدرت اقتصادي و تهيه كالاهاي مورد نياز جامعه و حفاظت از محيط زيست است. روش‌هاي جديد با ‏پژوهش‎هاي شوراي ملي پژوهش ايالات متحده آمريكا و با ابداع ماتريس حياتي در دو بعد خطر تأمين و اهميت اقتصادي شروع شد كه ديگر روش‌هاي بعدي تا ‏مطالعات گرايدل، از اصول آن پيروي مي‌كنند. از ميان اين مطالعات، بررسي‌هاي سازمان زمين‌شناسي و وزارت دفاع ايالات متحده و اتحاديه اروپا وصنايع كشورآلمان، نشان مي‌دهد كه فلوراسپار به‌عنوان يك كاني حياتي و استراتژيك در جهان، به‌دليل كاربرد آن در توليد فولاد، آلومينيم، هيدروفلوروكربن‌ها، تفلون‌ها و انرژي‌هاي نو داراي اهميت اقتصادي است. با بررسي ميزان توليد فلوراسپار كشورهاي جهان طي 15 سال گذشته، اگرچه ايران با يك درصد توليد، رتبه دهم را كسب كرده است، ولي همچنان يكي از واردكنندگان اصلي كالاهاي واسطه‌اي ساخته ‌شده از اين كاني در ميان كشورهاي منطقه و همسايه است.بنابراين درگام نخست، سرمايه‌گذاري براي اكتشاف سيستماتيك و ريشه‌اي منابع فلوراسپار در كشور و به‌ويژه در منطقه البرز مركزي، با هدف افزايش ميزان ذخاير و تأمين مواد اوليه مورد نياز صنعت آلومينيم كشور، بسيار ضروري به‌نظر مي‌رسد؛ صنعتي كه رقباي جنوبي ايران، به‌علت ارزان بودن انرژي در اين منطقه، با سرمايه‌گذاري در آن به‌طور جدي فعال شده‌اند.‏