بررسي ويژگي هاي ژئوشيميايي سازند سروك در بلوك D حوضه خليج فارس

سازند سروك(با سن كرتاسه)يكي از مهم ترين مخازن نفتي در جنوب ايران است و حجم قابل توجهي از توليد نفت در حوضه خليج­فارس به اين سازند نسبت داده مي‌شود. در طرح مطالعاتي حاضر به منظور ارزيابي توان هيدروكربن­زايي اين سازند، بررسي روي مغزه‌ها، خرده­هاي حفاري و نمونه­هاي نفتي تهيه شده از چاه­هاي ميادين در بلوك D خليج­فارس درگستره بخش ايراني انجام شد. تطابق يعني مقايسه ژئوشيميايي ميان هيدروكربن‌ها، يا هيدروكربن‌ها با سنگ منشأ و تعيين چگونگي ارتباط ژنتيكي ميان آنها كه براي اين منظور از ابزارها و متغيرهايي مانند بيوماركرها و ايزوتوپ استفاده مي‌شود. نتايج حاصل از تجزيه‌هاي ژئوشيميايي شامل تجزيه‌هاي مقدماتي (تجزيه پيروليز راك‌-اول)، استخراج و تفكيك بيتومن، آزمايش‌هاي تكميلي (كروماتوگرافي گازي) و كروماتوگرافي گازي-طيف سنجي جرمي و بررسي‌هاي ايزوتوپي، روي نمونه‌ها بيان مي‌دارد كه كروژن نمونه‌هاي بررسي شده مخلوطي از انواع II و IIIاست و نشان مي‌دهد كه مواد آلي توليد كننده هيدروكربن از محيطي دريايي همراه با كمي ورودي از خشكي توليد شده‌اند. هيدروكربن‌هاي موجود در سازند سروك از يك سنگ­منشأ با جنس كلاستيك-كمي كربناته توليد شده و در شرايطي احيايي-نيمه‌احيايي رسوب كرده‌اند. كروماتوگرام‌هاي برش‌هاي اشباع نمونه‌ها نشان از نبود پديده تخريب­زيستي نمونه‌هاي مورد مطالعه دارد. نمونه‌هاي نفتي و ميان­لايه‌اي شيلي-آهكي سازند سروك پتانسيلي هيدروكربني متوسط تا خوب را نشان مي‌دهند.مجموعه نمونه‌هاي مورد بررسي، از ديد درجه بلوغ، در شروع پنجره نفت‌زايي (اواخر دياژنز-اوايل كاتاژنز) قرار گرفته‌اند. همچنين هيدروكربن‎ها ويژگي‎هاي پارافينيك-نفتنيك نشان مي‌دهند. به نظر مي‌رسد كه لايه‌هاي شيلي-آهكي موجود در بخش‌هايي از سازند سروك (بخش احمدي) در بلوك D خليج فارس، سبب توليد هيدروكربن‌هاي موجود در مخزن سروك شده است.