پديد آورندگان :
محمد زاده، محمد جعفر نويسنده دانشكده مهندسي معدن,گروه معدن,دانشگاه صنعتي سهند,تبريز,ايران , , ناصري، آينور نويسنده دانشكده مهندسي معدن,گروه مهندسي معدن و زمينشناسي,دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهر,اهر,ايران , , انصاري، سجاد نويسنده دانشكده مهندسي معدن,گروه معدن,دانشگاه صنعتي سهند,تبريز,ايران ,
كليدواژه :
كانيزايي مس , مقاومت ويژه , مناطق اميدبخش , دگرساني , مشگينشهر , صاحب ديوان , پلاريزاسيون القايي
چكيده فارسي :
منطقه صاحب ديوان در فاصله20 كيلومتري شمال باختر مشگين شهر در استان اردبيل قرار گرفته است. اين منطقه متشكل از مجموعه اي از سنگهاي آتشفشاني و تودههاي نفوذي از كوارتزمونزونيت تا گرانيت با گستره اي از دگرسانيهاي بسيار مرتبط با فرايندهاي گرمابي است. اين مقاله با هدف ثبت دگرسانيها و شناسايي مناطق اميدبخش فلزي از جمله مس، تحت پوشش عمليات ژئوفيزيكي پلاريزاسيون القايي و مقاومت ويژه قرار گرفت تا وجود مواد معدني در ژرفا بررسي و موقعيت تودههاي زير سطحي ثبت شود. بدين منظور ابتدا با برداشت آرايه مستطيلي و تفسير نقشه هاي مقاومت ويژه و بارپذيري حاصل، پهنه هاي بيهنجاري و اميدبخش براي كاني سازي به صورت اوليه شناسايي شد .براي شناسايي عوامل كانيساز با بيشترين تغييرپذيري و بررسي تفصيلي پهنه هاي مستعد كاني سازي، نيمرخ هايIP دو قطبي- دو قطبي در راستاي عمود بر روند كانيسازي در جهتهاي شمالي-جنوبي پياده و برداشت شد. همچنين براي بررسي چگونگي توزيع فلزات، همبستگي ميانبارپذيري و مقاومت ويژه ارزيابي شد و در پايان تحت شبيهسازي و مدلسازي، شبهمقاطع بارپذيري و مقاومت ويژه تعبير و تفسيرشد. باتوجه به شبه مقاطع مقاومت ويژه و بارپذيري نيمرخ ها، موقعيت، ژرفا، شدت و گسترش كاني سازي تعيين شد. انطباق بيهنجاريهاي حاصل از نتايج ژئوفيزيكي با تركيب سنگي و دگرساني هاي موجود منطقه نشان از آن دارد كه در شمال و جنوب خاور منطقه، كانيزايي مس همراه با افزايش بارپذيري و كاهش مقاومت ويژه بوده است. دراين راستا اعمال تصحيحات توپوگرافي سبب شدت بخشي به هاله ها شد. همچنين دامنه نوسانهاي بارپذيري، امكان تفكيك دگرساني هاي مهم منطقه را در ارتباط با كاني زايي مس فراهم ساخت؛بهطوري كه بارپذيري بالا احتمالاً نشاندهنده مناطق دگرساني فيليك است كه همراه با پيريت نيز هستند؛ در حالي كه دگرساني پتاسيك با كاهش بارپذيري همراه بوده و منطبق بر تودههاي آذرين نفوذي است. نتايج نشان از آن دارد كه سيال مادر توده پورفيري ميكروكوارتزمونزونيت- ميكرومونزوديوريت به عنوان منشأ كاني سازي بوده و اين همراه با آندزيت- داسيتآندزيت پورفيري به عنوان منبع بيهنجاري موجود است. با توجه به همه شواهد حاصل از مطالعات صحرايي و انطباق نتايج ژئوفيزيكي باتركيب سنگي و دگرساني هاي منطقه و در پايان بررسي پهنه هاي مستعد كاني زايي، نقاط حفاري بهينه با اولويت بيهنجاري (SABH1) منطبق بر پهنه پتاسيك به دليل پتانسيل بالاي كاني زايي مس پيشنهاد شد.