مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي فونستيك زنجركهاي خانواده Cicadellidae در مزارع پنبه استان گلستان

چكيده فارسي :

زنجركها از شيره گياهي تغذيه مي‎كنند. آنها علاوه بر تضعيف گياه ميزبان، در انتقال بيماريهاي مهم ويروسي (توسط بعضي گونه‌ها) نقش دارند. زنجرك‌هاي خانواده Cicadellidae حشراتي كوچك به طول 27 ميلي‌متر بوده و داراي اشكال و اندازه‎هاي متعددي هستند. صفت بارز اين خانواده، وجود يك يا چند رديف خار كوچك روي ساق پاي عقب مي‎باشد. در اين تحقيق براي تعيين پراكنش و درصد فراواني زنجركها در مزارع پنبه استان گلستان، چند نقطه ثابت و متغير براي نمونه‎برداري انتخاب گرديدند. با دو روش تور زدن و تكان دادن 25 بوته تصادفي در داخل تور حشره‎گيري به قطر 90 سانتيمتر، نمونه‎برداري از مرحله 8 برگي تا مرحله برداشت انجام شد. در آزمايشگاه نمونه‎هاي جمع آوري شده، براساس شكل ظاهري (مرفولوژي) تفكيك شده و به هر يك شماره داده شد. نمونه‌ها پس از ارسال به مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان فارس شناسايي شدند. در مدت 2 سال نمونه برداري (80-1379) از مزارع مختلف پنبه استان گلستان، از 3 زير خانواده Cicadellidae 7 گونه جمع‎آوري و تعداد 5 عدد از آنها به شرح ذيل در حد گونه شناسايي شدند. (Austrogallia sinuata (Mulsant Rey, 1855 Empoasca meridiana Zachvatkin,1946 Euscelis alisius Ribaut, 1952 Exitiamus sp Macrosteles sp (Neoaliturus(Circulifer) opacipennis (Lethierry 1876 (Psammotettix striatus (Linnaeus, 1778 در بين نمونه‌هاي جمع‎آوري شده، زنجرك (Circulifer opacipennis) با 88/21 درصد فراواني، گونه غالب بود و از نظر پراكنش در اكثر مزارع مختلف پنبه ميان دشت و كوهپايه ديده مي‎شود.