بررسي اثر خاك‎ورزي حفاظتي و تراكم بوته بر عملكرد دو رقم پنبه

Effect of conservational tillage and plant density on two cottons cultivars yield

به‌منظور بررسي تأثير سيستم هاي مختلف خاك ورزي، تراكم بوته و رقم بر عملكرد پنبه، آزمايشي بصورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در ايستگاه تحقيقات پنبه‌هاشم آباد اجرا گرديد. سه سيستم خاك ورزي از جمله سيستم خاك ورزي سطحي (ديسك)، سيستم كم خاك‌ورزي (سيكلوتيلر+ديسك) و سيستم خاك ورزي مرسوم (گاوآهن برگردان‌دار+ ديسك) بعنوان فاكتور اصلي؛ دو رقم پنبه به نام‌هاي گلستان و خرداد به‌عنوان فاكتور فرعي و تراكم بوته در سه سطح 12/5، 6/3 و 4/2 بوته در مترمربع بعنوان فاكتور فرعي فرعي در نظر گرفته شد. نتايج حاكي از عدم وجود اختلاف معني­دار بين سيستم­هاي مختلف خاك­ورزي بود. بالاترين و پايين­ترين ميزان عملكرد پنبه بترتيب به سيستم­هاي كم خاك­ورزي و خاك­ورزي مرسوم اختصاص داشت. دو سيستم خاك­ورزي سطحي و كم خاك­ورزي نسبت به سيستم خاك­ورزي مرسوم داراي تعداد شاخه زايا، طول شاخه رويا و ارتفاع بوته كمتر؛ تعداد غوزه و وزن 10 غوزه و در نتيجه عملكرد بيش­تري بودند. با كاهش فاصله بوته­ها روي رديف كاشت از 30 به 10 سانتي­متر، تعداد غوزه در بوته و وزن 10 غوزه كاهش يافت، اما با افزايش تعداد بوته در واحد سطح، عملكرد محصول افزايش يافت. رقم گلستان نيز در مقايسه با رقم خرداد بالاترين عملكرد را داشت. علاوه براين بيش­ترين عملكرد مربوط به رقم گلستان در سيستم كم خاك­ورزي و تراكم 12/5 بوته در متر مربع بود.

In order to investigate the effects of different tillage systems, plant density and cultivar on yield of cotton, an experiment was carried out as a split split plot in a randomized complete block design (RCBD) with 3 replications in Cotton Research Station of Hashemabad. Gorgan, Iran. The three tillage systems namely 1) shallow tillage system (disk harrow), 2) reduced tillage system (cyclo tiller + disk harrow) and 3) conventional tillage system (moldboard + disk harrow) were assigned to main plots. The two cotton cultivars namely Golestan and Khordad were considered as sub plot and three plant densities including 12.5, 6.3 and 4.2 plant per m2 were attributed to subsub plots. The results showed that tillage systems were no significant effect on yield of cotton. The lowest and the highest values of cotton yield were attributed to conventional and reduced tillage system, respectively. The two systems of reduced and shallow tillage systems yielded the lowest number of sympodia, length of monopodia and plant height and the highest number of boll and 10 boll weights that caused an increase yield. With decreasing the plant distance from 30 to 10 cm, the number of boll and 10 boll weights were decreased, but the yield was increased with increasing in number of plant in a hectare. The highest value of yield cotton was attributed to Golestan cultivar at the reduced tillage plots and S1, with plant space of 10 cm.