بررسي همزيستي قارچ‎هاي مايكوريز آربوسكولار همراه با ريشه پنبه در استان خراسان شمالي

Survey of Arbuscular Mycorrhizal Fungi symbiosis with cotton root in north khorasan province

به‌منظور بررسي وجود همزيستي قارچ هاي مايكوريز با ريشه گياه پنبه، تعيين درصد كلونيزاسيون ريشه ها و مشخص كردن وضعيت اسپور اين قارچ ها، بيست و دو نمونه خاك به همراه ريشه از مزارع پنبه مناطق مختلف استان خراسان شمالي جمع آوري گرديد. پس از رنگ‌آميزي ريشه ها و استخراج اسپورها از خاك، ميزان كلونيزاسيون ريشه و جمعيت اسپور اين قارچ ها اندازه‌گيري شد. همچنين تاثير pH خاك بر اين عوامل مورد بررسي قرار گرفت. نتايج بدست آمده نشان داد همزيستي مايكوريزي آربوسكولار همراه با ريشه پنبه وجود دارد. در مورد شاخص­هاي مرتبط با كلونيزاسيون ميانگين فراواني مايكوريزايي (%F) در مناطق مختلف از 95 تا 100 درصد برآورد شد. شاخص تراكم مايكوريزايي (%M) در مناطق سنخواست و آشخانه با ميانگين‌هاي 59/8 و 31/9 به‌ترتيب بالاترين و پايين ترين مقدار بود. در مورد شاخص تراكم جمعيت اسپوري بالاترين و پايين­ترين تراكم در مناطق اسفراين و آشخانه به‌ترتيب با ميانگين 212/9 و 137/2 اسپور در 35 گرم خاك خشك بدست آمد. بررسي همبستگي شاخص‌هاي اندازه گيري شده با pH خاك نشان داد كه همبستگي شاخص تراكم اسپور با pH در سطح احتمال 0/05 معني‌دار و از نوع مثبت است.

To investigation existence of arbuscular mycorrhizal fungi symbiosis with cotton root, determination of root colonization percent and characterization of spore situation, 22 soil and root sles gathered from cotton fields of different areas in north Khorasan province. After root staining and extraction of spores from soil, root colonization and spore population determined, also effect of soil pH on these factors was evaluated. Results showed that all sles have arbuscular mycorrhizal symbiosis. About indices related to colonization, average of mycorrhizal frequency (%F) in different areas was between 95 to 100 percent. Average of mycorrhizal intensity index (%M) in Sankhast and Ashkhaneh areas with 59.8 and 31.9 was maximum and minimum respectively. about spore population density index maximum and minimum was in Esfarayen and Ashkhaneh with 212.9 and 137.2 spores per 35g/dried soil respectively. Correlation of measured indices with pH showed that correlation of spore population density with pH was significant (α = 0.05) and this correlation was positive.