ارزيابي آثار اقتصادي تحقيقات به نژادي پنبه تحت شرايط ريسك در پهنه هاي كشاورزي-اقليمي ايران

ECONOMIC IMPACT Assessment of Cotton Breeding Research under Risk in Agro-climatic- zones of Iran

توسعه فن‌آوري در كشاورزي به عنوان منبع اصلي افزايش بهره‌وري، مستلزم سرمايه‌گذاري پايدار در تحقيق و ترويج كشاورزي است. با اين حال در دهه‌هاي اخير سرمايه‌گذاري در تحقيقات كشاورزي كشورهاي رو به توسعه كاهش يافته و نظام‌هاي تحقيقات كشاورزي بخش عمومي(دولتي) اين كشورها از جمله ايران با چالش تامين مالي نيازهاي پژوهشي مواجه شده‌اند. در چنين شرايطي تامين مالي اين نوع تحقيقات مستلزم ارائه شواهد مستند از منافع آن‌ها به سياست‌گذاران اقتصادي خواهد بود. بدون مستندسازي شفاف و متقاعدكننده منافع، تحقيقات كشاورزي حمايت مالي پايدار را كسب نخواهد كرد. از اين رو تحقيق حاضر براي برآورد منافع بالقوه تحقيقات به‌نژادي پنبه در شرايط ريسك در پهنه‌هاي كشاورزياقليمي خشك مركزي، دشت ساحلي خزري، زاگرس جنوبي، خراسان رضوي و شمال غربي ايران انجام شده است كه نتايج آن مي‌تواند مجموعه سياست‌گذاري اقتصادي كشور را براي حمايت شايسته از تحقيقات پنبه متقاعد و مجاب كند. براي انجام اين تحقيق از الگوي مازاد اقتصادي پيش از اجرا استفاده شده است كه مي‌تواند خروجي‌هاي مفيد و موثر براي استنتاج منافع بالقوه تحقيقات كشاورزي توليد كند. بر اساس يافته‌ها، تحقيقات به‌نژادي پنبه در همه پهنه‌هاي مورد بررسي، عليرغم عدم حتميت و ريسك منافع آن‌ها در شرايط پنبه‌كاران، از بازده اقتصادي قابل قبول برخوردارند.به طوري كه ميانگين انتظاري نرخ بازده داخلي آنها با وجود ريسك و عدم حتميت تحقيقات و فعاليت‌هاي كشاورزي در بازه 26 تا 40 درصد قرار دارند از اين رو كاربست فن‌آوري ( بذر اصلاح شده) منتج از آن‌ها مي‌تواند در افزايش توليد و عرضه محصول راهبردي پنبه و درآمد پنبه‌كاران نقش چشمگيري ايفا كند. اين شواهد بر ضرورت حمايت و تامين مالي تحقيقات پنبه و مديريت ريسك آن تاكيد دارد.

Technological development in agriculture as the main source of increased productivity requires sustained investment in agricultural research. However, in recent decades investment in agricultural research in developing countries has reduced and the Agricultural Research systems of public sector (government) in these countries, including Iran, have been faced with the challenge of funding research needs. In such circumstances, the funding of this type of research requires to provide documentary evidence of the interest of them to economic policymakers. Without revealed and compelling documentation of benefits, agricultural research will not earn sustainable financial support. Therefore this study estimates the potential benefits of cotton breeding research under its risk in agroclimatic zones of Iran that its results could set economic policymaking to persuade and convince for worthy support of cotton research. In order to conduct of this research, economic surplus method was used that can prepare effective outputs to derive the benefits of the research. Based on the findings, cotton breeding research in all studied zones, despite the uncertainty and the risk of their benefits, have acceptable economic returns. So that its expected average internal rate of return, Despite the risk and uncertainty of research and agricultural activities, is in the range of 26 to 40%. Therefor application of technology (improved seed) derived from them, can increase cotton production and supply and play fundamental role in cotton growers and consumers benefits. This evidence emphasize on necessary funding of agricultural research and its risk management.