ارزيابي تمايز، يكنواختي و پايداري(DUS) ارقام رايج و جديد پنبه (Gossypium hirsutum L.andG. barbadense) با استفاده از خصوصيات ريخت شناختي

Evaluation of distinctness, uniformity and stability of Cotton(Gossypium hirsutum L.and G. barbadense) common and new cultivars by using morphological characteristics

براي ارزيابي تمايز،يكنواختي و پايداريخصوصيات ريخت شناختي پنبه،  پژوهشي برپايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با چهار تكرار اجرا شد.39 خصوصيت ريخت شناختي ارقام ورامين، ساحل، بختگان، مهر، اولتان، دكتر عمومي، سپيد، پاك، خرداد، سيلند، ارمغان، گلستان و ژنوتيپ No.200  اندازه­گيري شدند. رنگ گلبرگ و شدت رنگ لكه پاي گلبرگ ارقام و ژنوتيپ را به دو گروه تقسيم كردند، رقم دكتر عمومي در يك گروه و بقيه در گروه ديگر قرار گرفتند. براساس رنگ گرده ارقام بختگان و ساحل در يك گروه و بقيه در گروه ديگر قرار گرفتند. كركداربودن ساقه و شكل گياهاين ارقام را در گروه­هاي مجزا قرار دادند. ارقام اولتان، ورامين، مهر، پاك، سيلند، خرداد، سپيد، ارمغان و گلستان، براساس تيپ گلدهي گياه به3 گروه مجزا تقسيم شدند. شكل برش طولي قوزه ارقام مهر، پاك، سيلند، ارمغان و گلستان را به3 گروه تقسيم كرد و ارقام پاك، سيلند و گلستان در يك گروه و ارقام مهر و ارمغان هر كدام در يك گروه مجزا قرار گرفتند. براساس موقعيت كلاله نسبت به پرچمها ارقام پاك و سيلند در يك گروه و رقم گلستان نيز در گروه ديگر قرار گرفت. براساس مشخصه هاي دندانه دار بودن براكته و حفره‌هاي سطحي قوزه ارقام پاك و سيلند از يكديگر تفكيك شدند. شكل برگ ارقام ورامين، خرداد و سپيد را به 2 گروه تفكيك نمود و ارقام ورامين و خرداد در يك گروه و رقم سپيد نيز در گروه ديگر قرار گرفت. در نهايت با موقعيت كلاله نسبت به پرچمها ارقام ورامين و خرداد از يكديگر جدا و تمام ارقام از يكديگر تفكيك شدند. بنابراين ارقام و ژنوتيپ مورد ارزيابي پنبه با9 خصوصيت ريخت شناختي كيفي متمايز قابل شناسايي از يكديگر ميباشد.

For distinctness, morphological characteristics uniformity and stability evaluation of cotton, a research based on completely randomized blocks design conducted by four replications. Varamin, Sahel, Bakhtegan, Mehr, Oltan, Dr. Omoomi, Sepid, Pak, Khordad, Sealand, Armaghan, Golestan cultivars and No.200 genotype thirty nine morphological characteristics of their measured. Petal colour and base colour spot intensity qualitative morphological characteristics divided cultivars into two groups, Dr. Omoomi grouped in one group and others grouped in other group. Based on pollen colour Bakhtegan and Sahel cultivars in one group and others in other group settled. Pubescences of stem and plant form separate those cultivars into distinct groups. Oltan,Varamin, Mehr, Pak, Sealand, Khordad, Sepid, Armaghan and Golestan cultivars based on flowering type divided into three distinct. Boll longitude cut form distinct Mehr, Pak, Sealand, Armaghan and Golestan cultivars into three groups and Pak, Sealand and Golestan cultivars in one group and Mehr and Armaghan each in one group. Based on stigma position to anthers Pak and Sealand cultivars in one group and Golestan in other group settled Also on the basis of  toothed bracts and boll shallow holes Pak and Sealand distinct each another. Leaf shape separated Varamin, Khordad and Sepid cultivars into two groups and Varamin and Khordad cultivars in one group and Sepid cultivar settled in other group. Finally by stigma position to anthers characteristic separated Varamin and Khordad cultivars and all cultivars separate from each other.Therefore, studied cultivars and genotype by9 qualitative distinct morphological characteristics identifiable from each others.