بررسي و نقد مباني و اصول فكري ابن تيميه در تفسير قرآن

An Analysis and Criticism of Ibn Taymiyyahs Intellectual Principles in Interpreting the Quran

مباني و ديدگاه‌هاي ابن‌تيميه در تفسير، به عنوان بزرگ‌ترين شخصيت و پيشواي فرقه سلفيه، جهت شناسايي و نيز براي نشان دادن اثرپذيري تفسير وي از آرا و اصول فكري‌اش اهميتي ويژه دارد. در مقاله حاضر مهم‌ترين اصول و مباني پذيرفته‌شده نزد وي و نيز اثرپذيري آراي تفسيري وي از اين اصول نمايانده شده است و اين نتيجه به دست آمده كه تكيه و جمود بر اصولي چون ظاهرگرايي، منع تأويل به معناي مصطلح آن، پرهيز از عقل‌گرايي، اتكاي افراطي به فهم مخاطبان عصر نزول، انكار مجاز و استعاره و تكيه بيش از حد بر معاني عرفي پيامد‌هايي غلط و انحرافي دارد كه به صورت تفسيرهاي نابجا از آيات قرآن در قالب باور به تجسيم و رؤيت حضرت حق و اثبات جهت و نيز دست و پا و صورت و ديگر ابزار‌هاي ادراكي براي او و اعتقاد به زيادت صفات بر ذات و ... خود را نشان داده است

It is of particular importance to study the principles and views used by Ibn Taymiyyah, the greatest figure and leader of Salafiyyah sect, in interpreting the Quran in order to recognize and show the effect of his intellectual views and principles on his interpretation. The present paper brings into view the most important principles and foundations accepted by Ibn Taymiyyah and the effect of these principles on his interpretation of the Quran. It concludes that relying on and adherence to such principles as literalism, prohibition of esoteric commentary in its common meaning, avoiding rationalism, excessive reliance on audiences understanding at the time of revelation of Quran, rejection of metaphor and figure of speech and extreme reliance on conventional meanings have wrong and deviated consequences which reveals themselves as inappropriate interpretations of Quranic verses in the form of belief in corporality of God and visioning the Presence of Truth, proving direction, hand, foot and face and other perceptive tools for God, and belief in the augmentation of attributes over essence, etc.