بررسي وضعيت تفكر انتقادي دانشجويان علوم پزشكي و تأثير برنامه ي درسي دانشگاه ها برآن: مقاله مروري

Medical Sciences Students’ Critical Thinking Skills and the Effect of the University Curriculum: A Literature Review

مقدمه و اهداف ﺗﻔﻜﺮ اﻧﺘﻘﺎدي يك ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ اﺳﺎﺳﻲ است ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن را در ﻣﻬﺎرت ﺣﻞ ﻣﺴأﻟﻪ افزايش ميدهد و يكي از ﺑﺮوندادﻫﺎي اﺻﻠﻲ آﻣﻮزش ﻋﺎﻟﻲ و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي اﻋﺘﺒﺎرﺑﺨﺸﻲ ﻣﺆﺳﺴﺎت است. تفكر انتقادي براي رشته هاي علوم پزشكي اهميت ويژه اي دارد زيرا دانش آموختگان آن براي بالين بيمار آماده ميشوند. انتقال دانش و مهارتهاي رواني حركتي از محيط كلاس به كلينيك و كاربرد آنها، به تفكر انتقادي نيازمند است. هدف از اين مطالعه، مروري بر وضعيت مهارتهاي تفكر انتقادي دانشجويان علوم پزشكي و ميزان تأثير برنامه ي درسي دانشگاه ها بر اين مهارتهاست. مواد و روش ها براي جمع آوري اطلاعات اين مطالعه، پايگاه هاي اطلاعاتي Science direct, Pubmed, Magiran, SID, Iranmedex و مجلات آموزش پزشكي با كليد واژه هاي تفكر انتقادي، برنامه درسي، دانشجويان، استدلال باليني، علوم پزشكي و تركيبي از آن ها در بازه ي زماني سال 2000 تا 2014 جستجو گرديد. مطالعاتي كه تفكر انتقادي را در دانشجويان علوم پزشكي در طول تحصيلات دانشگاهي مورد بررسي قرار داده بودند، انتخاب شدند. يافته ها از ميان 35 مطالعه مرتبط با موضوع، 16 مورد انتخاب شده است كه با توجه به موضوع شان (بجز مطالعه سيستماتيك و دلفي كه نتايج شان جداگانه بحث شده است ) در سه گروه قرار گرفتند: مطالعاتي كه گرايش به تفكرانتقادي را مطرح كردند، پژوهش هايي كه گرايش و مهارت هاي تفكر انتقادي را با هم بررسي نمودند، پژوهش هايي كه مهارتهاي تفكر انتقادي را مورد مطالعه قرار دادند. نتيجه گيري تفكر انتقادي و روش هاي ارتقاي آن بايد مورد توجه برنامه ريزان آموزشي قرار گيرد و استفاده از روش هاي نوين آموزشي در برنامه درسي نهادينه شود. همچنين نياز به تحقيقات وسيع تري براي شناسايي علل و موانع عدم رشد تفكر انتقادي در نظام آموزش پزشكي حس مي شود.

Background and Aim: Critical thinking is a basic cognitive process which improves students’ problem solving ability and is one of the main outputs of academic centers. It has an important role in medical sciences as the students studying these branches of science are getting ready to attend clinical work. Critical thinking helps to convey psychomotor skills from class to clinic. In the present study, we aimed at reviewing medical sciences students’ critical thinking skills and the effect of the universities curriculums on them. Materials and Methods: Databases of PubMed, ScienceDirect, Magiran, SID, Iranmedex, and Iranian medical education magazines were searched from 2000 to 2014. The terms Critical Thinking, Students, curriculum, Medical Sciences, and the combinations were used to search these databases. Results: From among almost 35 relevant studies, 16 studies were selected. Based on their topics, the studies (except for the systematic review and Delphi study, which are discussed separately) were divided into three groups: 1) The studies that examined disposition to critical thinking, 2) The studies that examined critical thinking skills, and 3) The studies which examined both disposition and skills. Conclusion: Facilitating students’ critical thinking must be a priority in education and new teaching methods should be used by instructors in the class. Also, we need more extensive studies to explore the barriers of improving critical thinking in students of medical sciences.